Avusturya Devleti, Türk Anneye 48.000 Euro Ödemeye Mahkum Edildi

Çocuğunun otopsisi İslam’i cenaze törenini imkansız kıldığı için, bir anne Avusturya Cumhuriyeti’ne dava açtı ve haklı çıktı. 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Avusturya Cumhuriyeti’nin Bregenzli Müslüman bir annenin dini haklarını ihlal ettiği sonucuna vardı.  Kadın, doğumundan kısa bir süre sonra ölen bebeğine rızası olmadan otopsi yapıldığından, çocuğunu dini bir törene göre gömemedi.

AİHM, bunun özel ve aile hayatı hakkını (Madde 8) ve din özgürlüğünü (Madde 9) ihlal ettiğine karar verdi.  

Kadın şimdi maruz kaldığı maddi olmayan manevi zarar için 10.000 Euro  hak kazandı. 

Devlet ayrıca 37.800 Euro’luk masrafları da ödemek zorunda.  

Cenaze Töreni İptal Edildi

Çocuk 3 Nisan 2007’de doğdu ve ciddi şekilde hastaydı.  

İki gün sonra beyin kanamasından öldü.  Davacıya göre, otopsi çocuğun cesedini tahrip ederek, İslam’da öngörülen şartların ortadan kaldırılması ve dolayısıyla dini cenaze törenini engelledi. 

Yargıçlar, yetkililerin annenin isteklerini dikkate almaları gerektiğine karar verdi.  Özel durumda, karara göre, bilimsel çıkarlar ile anneninkiler arasında bir denge bulunamamıştır dendi. 

Ayrıca yetkililerin otopsi türü hakkında daha fazla bilgi vermeleri gerekirdi.

Çocuğun cenazesi otopsinin ardından aileye teslim edildi.  

Çocuk giyinik olduğu için ilk başta durum fark edilmedi.  

Çocuğun dini bir cenaze töreninin yapılması gereken Türkiye’de, ebeveynler cenaze törenleri sırasında cesedin durumundan haberdar edildi ve cenaze töreni iptal edilerek, daha sonra başka bir bölgede toprağa verildi.  

Peki otopsi caiz midir?

İslam’da ilke olarak ölü veya diri kimselerden alınan parça ve organlardan faydalanılması, insanın saygınlık ve kerametine aykırı olduğu için caiz görülmemiştir (Kâsânî, Bedâi‘, V, 125 İbn Kudâme, el-Muğni, I, 107 İbn Nüceym, el-Bahr, VI, 88). Ancak zaruret durumunda ve zaruretin miktarınca bu hüküm değişebilmektedir. (Mecelle, md. 21-22)

İslam âlimleri, karnında canlı halde bulunan çocuğun kurtarılması için ölü annenin karnının yarılmasına, hastalıkların teşhis ve tedavisi amacıyla yakınlarının rızası alınmak suretiyle ölüler üzerinde araştırma yapılmasına cevaz vermişlerdir (Şâfiî, el-Ümm, VI, 165 İbn Kudâme, el-Muğnî, VIII, 356 Nevevî, el-Mecmû’, III, 138 el-Fetâva’l-Hindiyye, V, 360).

Aynı şekilde ölüm sebebinin veya faillerinin ortaya çıkarılması amacıyla yetkili makamlarca otopsi yapılmasında dinen bir sakınca yoktur. Ancak ceset üzerindeki çalışmalar esnasında ya da çalışmalar bittikten sonra insana olan saygının devamına özen gösterilmeli ve cenazenin yıkanması, kefenlenmesi, namazının kılınması ve defnedilmesi gibi dinî görevler de yerine getirilmelidir.| DerVirgül