Yorum | Viyana Belediyesi Bu Heykeli Neden Yıkmıyor?

Adem Hüyük

1897’den 1910’a kadar Viyana belediye başkanlığı yapan Karl Lueger, kimileri tarafından kente yaptığı belediye hizmetleriyle anılarak, toplu taşımanın belediyeleştirilmesi, Viyana’ya su, gaz ve elektrik temini, dul ve yetim aylıkları ile Viyana halkı için bakım ve sağlık hizmetleri getirdiğinden söz edilir. 

Bunların yanında Viyana’nın belediye altyapısının modern genişlemesini derinleştirdi, idareyi modernleştirdi ve monarşinin her yerinden insanların yoğun göçü sırasında şehrin bir metropol haline gelmesini teşvik etti. Orman ve yeşil alanları korunması gibi birçok alanda çalışmalarından söz etmek mümkün. 

Bütün bu ‘’üstün’’ hizmetlerinden dolayı da Josef Müllner tarafından, Untersberg mermerinden kaideli bronz heykeli yapıldı ve kentin meydanına dikildi. 

Ayrıca Karl Lueger’in ismi, Viyana’nın meşhur Ring’inin bir bölümüne verilmişti. Viyana Üniversitesi civarına verilen, Lueger-Ring’in adı 2012 yılında Universitätsring olarak değiştirildi. 

Hayatı boyunca entelektüellere ve üniversitelere karşı savaşan bir ismi, üniversitenin olduğu bölgeye verilmesi ve yıllarca bu isimle anılması, Viyana Belediyesinin büyük çıkmazı olarak tarihte yerini korumaktadır. 

Viyana’ya Bu Kadar Hizmet Veren Bir Başkanın Heykeli Neden Yıkılsın?

Bu soruyu sorar gibisiniz. 

Bende size bir soru sorayım. 

Adolf Hitler, Almanların güvenini kazanmak ve onlara hükmetmek için, bilimsel anlamda çok şeyin bulunmasına vesile olmuştur.

Artı, halkın o günlerde refah seviyesini en üst seviyeye kısa bir dönem de olsa çıkartmıştır. İnsanlar üzerinde denmesinden dolayı, birçok ilaç buluşlarında kısa dönemde kati sonuçlar alınarak sonuca ulaşılmıştır. Yollar, köprüler ve benzeri birçok işler yapmıştır. -Ama yine de pek rahmetle anılmıyor. 

Hitlerin bu kadar başarısı var diye, övelim mi? 

Karl Lueger’in heykeli neden yıkılmıyor diye düşünürken, heykelin ne gibi bir sonuçları olabilir diye çok düşündüm ve aklıma yirmili yaşlarımda, Avusturyalı sosyalist gençlerle yaptığımız bir tartışma geldi. 

2000’li yılların öncesindeydi, Avusturyalı sol gruplar bir yürüyüş çağrısı için sokaklara afişleme yapacaktı.

Bende yardım için gittim. Duvarlara yapıştırdığım Afişlerin üzerinde şöyle bir çağrı vardı: ‘’Hitler’in doğum gününde, Hitler’i ve neden olduğu faşizmi protesto yürüyüşü.’’

Bir şeyler tersti. 

Biz neden Hitler’in doğum gününü hatırlatıyorduk?

Karl Lueger’in heykeli her önünden gecen Yahudi’ye, neden yaşanılan acıları hatırlatıyor?

Viyana’ya 1897’de Yahudi karşıtı bir söylemle belediye başkanı seçilen Karl Lueger, maç sırasında Viyana takımını alkışlayınca, etrafındakiler ona, alkışladığı takımın bir Yahudi takımı olduğunu hatırlattılar.

Karl Lueger, istifini bozmayarak şu tarihi yanıtı verdi: “Hiç önemi yok, kimin Yahudi olduğuna ben karar veririm!” 

Karl Lueger Viyanalı zengin Yahudilerden partisi için bağış alırken de, kimin düşman, kimin dost ve hatta kimin Yahudi olup olmayacağına ben karar veririm diyordu.  

Kara veba salgınında başlatılan kapsamlı Yahudi düşmanlığı, Karl Lueger ile politik bir zemine oturmuştur. 

Ve günümüzde, ‘’Kimin kim olduğuna, ben-biz- hükümetimiz-devletimiz karar verir’’ gibi söylemler onun mirasıdır. 

Karl Lueger, siyasi anti-Semitizmin kurucularından biriydi ve Adolf Hitler için merkezi bir rol modeliydi.

Hitler “Mein Kampf” Kavgam kitabında Karl Lueger için şunları söylüyor: ‘’ Lueger, siyasi antisemitizmin kurucularından biriydi. Yahudiler burada daha kötüsü hayal edilemeyecek bir terörizm uyguluyorlar. Her şeyden önce Avusturya’da, Hıristiyan halkın Yahudiliğin egemenliğinden kurtarılmasıyla ilgileniyoruz. Kesinlikle, beyler, [antisemitizm] bir gün yok olacak, ama sadece son Yahudi yok olduğunda.’’ (Mein Kampf – Kavgam sayfa. 54)

Evet-, Viyana’nın merkezi bir yerinde, cani bir ideolojinin destekçisinin ve Hitler’in en önemli rol modellerinden birinin anıtı var.

Bu ideolojinin mirasçıları, bugün Avusturya’da yaşayan göçmenlere ve Müslüman topluma karşı aynı düşünce içerisinde. 

Viyana Eyalet Yönetimi geçmişiyle yüzleşmelidir. 

Eyalet yönetiminden bir siyasetçinin şu sözlerine katılmıyorum ‘’Karl Lueger’in heykeli yaşanan ırkçılığı unutturmamak için orada duruyor.’’

Bizde, Hitler’in doğum gününde protesto gösterileri yaparak, Hitler’i unutturmuyorduk (…)

Ayrıca, Avusturya’da yaşayan Yahudi, Müslüman ve göçmenler, ırkçılığı bir an bile unutmuyor. 

Yaşanan soykırımları, soykırıma uğrayanların torunları ve günümüzde ırkçılığa maruz kalan göçmenlerle beraber hatırlayın.

Onlarla beraber ırkçılığa karşı mücadele edin. 

Sokrates ile Platon’nun ilk karşılaşmalarında gecen diyalog gibi, ‘’İkimiz de bilmiyorsak nasıl öğrenebiliriz? Birlikte hatırlayabiliriz.’’ 

Irkçılığın mahkûm edilmesi, ancak ırkçılık yapanların karşısına, kendi ulusundan insanların çıkmasıyla mümkündür. 

İşte o zaman gelin, ‘’ Birlikte hatırlayalım’’ (…) |DerVirgül