Barış Pınarı Harekâtı hakkında neler biliniyor?

Harekât ne zaman ve nasıl başladı?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bir süredir Suriye sınırında SDG tarafından kontrol edilen bölgelere bir operasyon düzenlemek istediğini söylüyordu.

Erdoğan, konuyu AKP’nin 5 Ekim’deki 29. istişare toplantısında bir kere daha gündeme getirerek “Amacımız Fırat’ın doğusun da barış pınarlarıyla sulamaktır. Bu bölgede 2 milyon kişiyi iskan etmeyi planlıyoruz” dedi ve ekledi:

“Ülkemizi terör örgütünden uzak tutmak için sürekli yüzümüze gülenlere diyoruz ki artık söz bitti. Hazırlıklarımızı yaptık, harekat planlarımızı tamamladık, gereken talimatları verdik. Kararı verilen ve süreci başlamış olan barış pınarlarının önünü açma ihtimali belki bugün belki yarın denecek kadar yakındır.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Pazar günü ABD Başkanı Donald Trump’la telefon görüşmesinde de Suriye’ye harekatın başlatılacağını söyledi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Perşembe akşamı bir TV yayınında Erdoğan ve Trump arasındaki telefon konuşması hakkındaki detayları şöyle aktardı:

“Operasyon kararını telefon görüşmesi öncesinde vermiştik. Cumhurbaşkanımız Trump’a ve ABD’ye verdiği önemden ötürü bunu bizzat kendisi iletmek istedi.”

Dışişleri Bakanı, “Trump yeşil ışık yaktı mı? Trump ile Erdoğan anlaştı mı?” sorusuna şöyle yanıt verdi:

“Trump tek bir soru sordu: DAEŞ’lileri ne yapacaksınız? Cumhurbaşkanımız DAEŞ’e karşı bugüne karşı verdiğimiz mücadeleyi anlattı ve onların sorumluluğunu alacağımızı söyledi.

“Sonra Trump, ‘Ben askerlerimle de görüşeceğim ve size döneceğim’ dedi.”

ABD Dışişleri Bakanı Pompeo: Türkiye’ye yeşil ışık yakmadık

Bu görüşmenin ardından Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, “Türkiye yakında kuzey Suriye’ye uzun zamandır planladığı operasyon için harekete geçecek. ABD Silahlı Kuvvetler, bu operasyonu desteklemeyecek ya da dâhil olmayacak, Amerikan güçleri bu bölgede daha fazla yer almayacak” ifadeleri yer aldı.

TSK 9 Ekim Çarşamba günü savaş uçakları ve havan toplarıyla Suriye’nin kuzeyini bombalamaya başladı.

Harekâtın ismi, Erdoğan’ın Cumartesi günü kullandığı “barış pınarlarıyla sulamak” ifadesinin ardından sosyal medyada konuşulduğu üzere Barış Pınarı olarak belirlendi.

Amacımız güney sınırımızda oluşturulmaya çalışılan terör koridorunu yok etmek ve bölgeye barış ve huzuru getirmektir.

9 Ekim’in akşam saatlerinde önce Milli Ordu ardından da TSK askerleri sınırı geçerek bu bölgelerde ilerlemeye başladı.

Suriye Milli Ordusu nedir?

Türkiye neden sınırında güvenli bölge istiyor?

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin terör örgütü olarak tanımladığı YPG’nin sınırlarda bir güvenlik tehdidi oluşturduğunu, sınırdan 30 kilometre içeri uzanan bir alanda kurulacak güvenli bölge ile hem Türkiye’ye havan topu atışlarının sonlanacağını hem de Türkiye’de bulunan milyonlarca Suriyeli sığınmacının bu bölgede inşa edilecek konutlara yerleşeceğini savunuyor.

“Yani 250 metrekarelik, yerel mimarisiyle onlara konutlar yapsak, 300 metrekare olabilir vesaire.

“Bir de çevresinde ufak 100 – 150 metrekare bahçesi olsa, onu da ekip biçse bu insanlar. Hiç olmazsa hazır balık değil, balık tutmayı orada öğrenmiş olur. Bunu yapalım.

“Gelin biz konutların yapımını sağlayalım, sizler bize mali destek verin, lojistik destek verin.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, planlarını Eylül ayındaki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’ndaki konuşmasında da anlatmıştı

Erdoğan, harekatın başlamasının ardından 10 Ekim’de yaptığı konuşmada bu yerleşim yerlerinin inşasını uluslararası toplumun vereceği fonlarla yapmak istediklerini söyledi.

Harekât nerede yapılıyor ve ne kadar sürecek?

Mardin’in ilçesi olan Nusaybin’in karşısındaki Kamışlı, Şanlıurfa’nın ilçeleri olan Ceylanpınar’ın karşısındaki Resulayn ve Akçakale’nin karşısındaki Tel Abyad TSK tarafından bombalanıyor.

TSK ve Milli Ordu’nun sınırdan ilk geçiş yaptığı bölgeler ise Resulayn ve Tel Abyad’ın etrafındaki köyler oldu.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, harekat ile başlangıçta Resulayn ve Tel Abyad arasındaki 120 kilometrelik bölgede, 30 kilometre derinliğinde bir güvenli bölge oluşturmayı hedeflediklerini açıkladı.

Çavuşoğlu, bunun ardından güvenli bölgenin tüm sınırı kaplayacak şekilde genişletileceğini söyledi.

YPG’nin Türkiye sınırında kontrol ettiği sınırın uzunluğu 400 kilometreden fazla.

Harekatın ne kadar süreceği ise bilinmiyor.

Kaç kişi yaşamını yitirdi?

12 Ekim TSİ 00.00 itibarıyla dört TSK askeri ve Türkiye’de 17 sivil yaşamını yitirdi.

10 Ekim’de sınırın Türkiye tarafında Şanlırufa ve Mardin’in sınır ilçelerine düşen havan mermileri nedeniyle 10 Ekim günü yedi kişi yaşamını yitirdi, 60’tan fazla kişi de yaralandı.

10 Ekim gecesi sınırın Suriye tarafında ise YPG ile çatışma sırasında bir askerin yaşamını yitirdiği, üç askerin de yaralandığı açıklandı.

11 Ekim’de sınırın Suriye tarafındaki Azez kentinde TSK üssüne atılan havan topu nedeniyle de 5 asker yaralandı. Askerlerin ikisi, ilerleyen saatlerde yaşamını yitirdi.

Ajanslar akşam saatlerinde bir askerin daha yaşamını yitirdiğini duyurdu.

Aynı gün Anadolu Ajansı, Suruç’ta da iki kişinin yaşamını yitirdiğini duyurdu.

Yine 11 Ekim’de Mardin’in Nusaybin ilçesine Suriye’nin Kamışlı kentinden düzenlendiği belirtilen havan ve roketli saldırıda 8 kişi hayatını kaybetti, 35 kişi de yaralandı.

Suriye’de yaşamını yitiren sivillere dair ise farklı açıklamalar var. Bölgede faaliyet gösteren Kürt Kızılayı (Heyve Sor) 11 Ekim’de o ana kadar 11 sivilin yaşamını yitirdiği, 28 kişinin yaralandığını açıkladı.

SDG aynı gün “22 savaşçımız yaşamını yitirdi” bilgisini paylaştı.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi 29 SDG mensubunun yaşamını yitirdiğini, Türkiye’nin desteklediği Milli Ordu’nun kayıp sayısının ise 18 olduğunu belirtti.

Türkiye ise sivilleri öldürmediğini söylüyor.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, 11 Ekim’de öğlen saatlerinde yaptığı açıklamada “Şu ana kadar 342 terörist öldürüldü” dedi.

Sınır Tanımayan Doktorlar, bölgede yaşayan binlerce sivilin de çatışmalardan etkilenmemek için evlerini terk ettiğini aktarıyor.

Kamplarda tutulanlara ve cezaevlerindeki IŞİD militanlarına ne olacak?

Suriye’nin kuzeyinde IŞİD militanlarının bulunduğu cezaevleri, savaş nedeniyle yerinden edilen insanların ve IŞİD militanlarının eşleriyle çocuklarının barındığı kamplar bulunuyor.

ABD Başkanı Donald Trump, operasyonun başlamasının ardından Suriye’deki IŞİD militanlarından bundan sonra Türkiye’nin sorumlu olacağını söyledi.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ise Türkiye’nin yalnızca 30 kilometrelik güvenli bölge içinde kalan kamplardan sorumlu olacağını söyledi.

Dünyadan nasıl tepkiler var?

Aralarında Fransa, İngiltere ve Almanya’nın da olduğu çok sayıda ülkeden operasyonu eleştiren açıklamalar geldi.

Bu açıklamalar operasyonun IŞİD’le mücadeleye zarar verebileceği uyarılarından “güçlü bir şekilde kınamaya” kadar yayılan bir yelpazede bulunuyor.

ABD Başkanı Donald Trump ise birbiriyle çelişen açıklamalarda bulundu.

Suriye ise operasyonu işgal olarak tanımladı.

Trump: Kürtler bize 2. Dünya Savaşı’nda, Normandiya Çıkarması’nda yardım etmedi

Şam yönetimi Barış Pınarı Harekâtı’na nasıl bakıyor?

Pakistan, Azerbaycan ve Katar ise operasyonu destekliyor.

Aralarında İtalya, Yunanistan, Fransa ve Irak’ın da bulunduğu ülkelerde operasyonu protesto eden gösteriler yapıldı.

Uluslararası basında ise genellikle operasyona yönelik kaygıları aktaran haberler yer aldı.

İngiltere basınında Barış Pınarı Harekâtı: 60 bin sivil bölgeyi terk ediyor

Washington Post: Trump üzerinde Türkiye’nin Suriye harekatına karşı adım atma baskısı artıyor

ABD basını: Harekatın kapsamı konusunda ABD’nin fikri yok

İngiltere basınında Barış Pınarı Harekâtı: ‘Erdoğan’ın en büyük kumarı olabilir’

TSK ve Milli Ordu nereleri kontrol ediyor?

Harekat kapsamında 11 Ekim itibarıyla TSK ve Milli Ordu, Resulayn ve Tel Abyad etrafındaki bazı köyleri kontrol altına aldı.

TSK ve Suriye’deki silahlı muhalifler ayrıca Cerablus, Azez ve Afrin’i de kontrol ediyor.

TSK’nın İdlib’de ise gözlem noktaları bulunuyor./BBC Türkçe