İsviçre’de ikinci “burka yasağı”

İsviçre’nin St. Gallen kantonunda kamusal alanda yüzün tamamen örtülmesini yasaklayan düzenleme halk oylamasında kabul edildi. Halk oylamasına katılım yüzde 36 seviyesinde kalırken, oylamaya katılanların yüzde 67’si yasak lehine oy kullandı. Oylamaya sunulan yasa yüzün tamamen örtülmesini yasakladığı için burka ve nikap benzeri dini örtünme şekilleri de yasağın kapsamına giriyor.

“Kamulsal alanda yüzlerini kapatarak tanınmaz hale gelen ve bu yüzden de kamusal güvenliği ya da sosyal ve dini barışı tehlikeye atan kişiler hakkında ceza kesileceğini” öngören kanun maddesi geçtiğimiz yıl popülist sağ ve merkez partilerin desteği ile gündeme gelmiş ancak Yeşiller Partisi, Sosyalistler ve Yeşil Liberaller’in desteğiyle yasanın halk oylamasına sunulması talep edilmişti.

Halk oylaması sonrası açıklama yapan İsviçre İslami Merkez Konseyi yasağı “İslamofobik” olarak nitelendirdi. Düzenlemenin genel bir “burka yasağı” olarak anlaşılmaması gerektiğine dikkat çeken konsey, “Sadece nikap takıyor olmanın, kamusal güvenliği tehdit olarak tanımlanamayacağını” belirtti. Yasağa karşı olanlar ayrıca St. Gallen da çok az sayıda kadının burka ve benzeri çarşaf kullandığına dikkat çekerek, yasağın gereksiz olduğunu düşünüyor.

Hükümet geçtiğimiz yıl İsviçre genelinde bir yasak önerisine karşı çıkmış ve yasağa kantonların karar vermesi gerektiğini açıklamıştı. Tessin kantonu, 2016 yılında gerçekleşen halk oylaması ile kamusal alanda örtünmeyi yasaklayan ilk İsviçre kantonu olmuştu. 100 bin imza toplanması durumunda yasağın İsviçre genelinde halk oylamasına sunulması söz konusu olabilir.

Hangi Avrupa ülkelerinde neler yasak?

Kamuya açık yerlerde nikap ve burka yasağı koyan ilk Avrupa ülkesi Fransa olurken benzer bir yasağı yürülüğe koyan ikinci ülke Belçika oldu. Kısmi yasak uygulayan ülkelerden olan Hollanda’da ise çarşaf giymek ve yüzü tamamen kapatmak 2016 yılında yürülüğe giren kanunla resmi dairelerde, toplum taşıma araçlarında, hastanelerde ve okullarda yasaklandı. 2017 yılında Avusturya’da kamusal alanda yüzünü kapatanlara para cezası öngören yasa yürülüğe girdi. Danimarka’da da 2018 yılında yürülüğe giren yasa ile kamuya açık yerlerde çarşaf ve peçe ile örtünmek yasaklandı.