Yurt içi seçimlerine paralel olarak AK Parti’nin oy oranları yurt dışında da düştü
14 Mayıs’taki Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili seçimlerinin Yüksek Seçim Kurulu tarafından açıklanan kesin sonuçlarına göre yurt dışında katılım yüzde 53’ü geçerek 2011 seçimlerinden bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Peki, yurt dışındaki rekor katılım, sonuçları nasıl etkiledi?
Seçim sonuçlarına göre Cumhur İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Recep Tayyip Erdoğan yurt dışında oyların yüzde 57,5’ini aldı; Millet İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu ise ilk turu yüzde 39,6 oy oranıyla bitirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avusturya, Mısır, Suudi Arabistan ve Belçika’da yüzde 70’in üzerinde oy aldı.
Kılıçdaroğlu en yüksek oy oranına ulaştığı Portekiz’de yüzde 90’ın üzerine çıkarken, Polonya, Çek Cumhuriyeti ve İrlanda’da yüzde 80’in üzerinde oy aldı.
AK Parti’nin oy oranları azaldı, MHP’nin oy oranları arttı
Yurt içi seçimlerine paralel olarak AKP’nin oy oranları yurt dışında da düştü. 1,5 milyondan fazla kayıtlı yurt dışı seçmenin yaklaşık yarısının yaşadığı Almanya’da seçimlere katılım oranı yüzde 48 civarındaydı. Ülkede oy kullanan seçmenlerin yüzde 65,4’ü Erdoğan’ı tercih etti. Millet İttifakı’nın adayı Kılıçdaroğlu’nun oy oranı ise yüzde 32,6 oldu.
Seçmen Sayısının 115,074 olduğu Avusturya’da ise, seçimlere katılım oranı yüzde 54,17 civarında oldu. Ülkede oy kullanan seçmenlerin yüzde 71,96’sı Erdoğan’ı tercih etti. Millet İttifakı’nın adayı Kılıçdaroğlu’nun oy oranı ise yüzde 25,9 oldu.
Almanya, Avusturya, Hollanda, Fransa ve Belçika gibi ülkelerde yaşayan ve “muhafazakâr” olarak tanımlanan seçmenler arasında Erdoğan’ın popüler lider olduğu, tüm bu ülkelerde Erdoğan’ın oy oranının yüzde 60’ın üstüne çıkmasından anlaşılmaktadır.
Ancak, buna karşın genel seçim sonuçlarına göre tüm bu ülkelerde AK Parti’nin aldığı oylarda düşüş yaşandı.
AK Parti’nin oy oranı Avusturya’da 8,12, Belçika’da 11, Hollanda’da 10, Fransa’da 7 ve Almanya’da yaklaşık 5 puan düştü.
AK Parti’deki düşüşe karşılık MHP’nin oy oranlarının yükselmesiyle bu dört ülkede Cumhur İttifakı yüzde 70’e yakın oy oranlarıyla seçimi tamamladı.
Oysa, MHP’nin yurt dışı oyları bir süredir düşüyor; 2015 Kasım seçimlerinde partinin oyu yüzde 7’lere kadar indi. Bu seçimlerde seçmen kitlesinin AK Partililerden kendilerini pek ayırmadığını gözlendi. 2015’te ayrılardı, 2018’de herhangi bir temasa girmemeye özen gösteriyorlardı.
Ancak bu seçimde MHP ve AK Parti arasında sandık dayanışması vardı; MHP’nin müşahidi yoksa, AK Partililerin vardı ve hemen eksiklikler gideriliyordu. İki parti arasındaki bütünleşme kendisini diğer tüm faaliyetlerde de gösteriyor.
Avusturya özelinde, AK Parti oy kaybına uğrarken, MHP oylarını artırdı. MHP, 2023 seçimlerinde Avusturya’da oylarını yüzde 14.03’e [Oy Sayısı: 8.633] yükseltirken, bu oran 2018 seçimlerinde yüzde 8,40 [Oy Sayısı: 3.077] idi. MHP bu seçimlerde oylarını 5,63 puan artırdı. Öte yandan 2018 seçimlerinde yüzde 62,84 [Oy Sayısı: 23.006] oy alan AK Parti, 2023 seçimlerinde 8,12 puan oy kaybederek seçimleri yüzde 54,75 [Oy Sayısı: 33.702] ile bitirdi.
Avusturya’da AK parti ve MHP’nin parti olarak aldıkları 54,75+14.03: yüzde 68,78. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Avusturya’da aldığı oy oranı ise yüzde 71,96. Aradaki 3,18 puan oy oranı, siyasi parti olarak Ak Parti ve MHP’yi tercih etmeyen seçmenden geldi.
Yurt dışında AK Parti’nin oy kaybetmesi ve buna karşılık MHP’nin oylarının artmasının en mantıklı açıklaması; AK Parti’ye kızgın olan ama yine de muhafazakâr çizgiden ayrılmayan seçmenler MHP’ye yönelmiş olabilir.
Yurt dışı seçmeninin seçimlerde tercihini belirleyen unsurlar, Türkiye’deki seçmenlerinkiyle aynı değil. Yurt dışı seçmeni, kendisini dolaylı etkilemesinden kaynaklı, Türkiye’deki objektif koşulları gözetmeden tercih yapmaktadır-yapabilmektedir. Yurt dışı seçmeninin tercihini, daha önce Türkiye’de oluşturduğu siyasi fikirler, dini inanç ve ideolojik bakış acısı belirlemektedir.
Yurt dışı oyları kimi zaman seçimlerin kaderini belirleyecek kadar önemlidir. Tartışmalara neden olan yurt dışı oyları, ülkenin içinde bulunduğu durumdan bağımsız verilen oy olarak görülmektedir. Zira seçim sonuçlarından neredeyse hiçbir şekilde etkilenmeyecek olan yurt dışı seçmeninin vereceği oy, o seçim sonucundan bire bir etkilenecek insanların kaderini değiştirebilmektedir. | ©DerVirgül
Ek kaynak: BBC