Zirvenin kazananı Türkiye mi?

İki ülkenin medyası, AB tarafından terör örgütü kabul edilen PKK’nın yanı sıra PYD ve YPG ile FETÖ’nün de aynı kapsamda değerlendirilmesine vurgu yaptı. Haberlerde, İsveç emniyet güçlerinin şimdiden en az 10 kişilik bir PKK’lı listesi çıkardığı ve bu kişilerin iade edilebileceği iddiasına da yer verildi.

Garantiler Vetoyu Kaldırdı

Finlandiya’nın Iltalehti gazetesi ise anlaşmanın maddelerini “İşte NATO düğümünü çözen belge. Finlandiya’nın Türkiye’ye vaat ettiği şeyler bunlar” başlığıyla duyururken, Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö’nün “tavizler verdiğine” ilişkin sözlerine yer verdi.

Daily Finland gazetesi, “Ortak mutabakata göre Finlandiya, İsveç ve Türkiye birbirlerinin güvenlik tehditlerine karşı tam destek sözü verdiler. Terörle mücadele işbirliğimiz ve silah ihracatımızdaki işbirliğimiz genişletilecek” diye yazdı.

Aamulehti gazetesi de, Türkiye’nin PKK, YPG ve FETÖ bağlantılı isimlerin iadesini istediğine vurgu yaptı.

İsveç 10 İade Hazırladı

İsveç’in Sydsvenskan gazetesi, “Teröristlere karşı sert önlem vaatleri Erdoğan’ın vetoyu kaldırmasını sağladı” ifadelerine yer verirken, İskandinav ülkelerinin terörle mücadeleyi yoğunlaştırmayı taahhüt ettiği vurgulandı.

İsveç’in Dagens Nyheter gazetesi de Türkiye’nin İsveç’e NATO üyeliği kapısını açtığını yazdı.

Hufvudstadsbladet gazetesi, iki ülkenin, PKK’nın yanında PYD ve YPG ile FETÖ’yü desteklememe konusunda yazılı olarak taahhütte bulunduğunu, ayrıca Türkiye’ye silah ihracatı yasağı uygulamamayı kabul ettiğini vurguladı.

The Local gazetesi ise “Finlandiya ve İsveç Suriye’de faaliyetleri olan PYD ve SDG ile Gülen hareketine destek vermeyecekler. Anlaşma Türkiye’ye verilen İsveç silahlarını da kapsamakta… İsveç son birkaç yıldır Türkiye’ye silah ihraç etmiyor ve bu Türkiye tarafından silah ambargosu olarak değerlendiriliyordu. İsveç’in güvenlik polis teşkilatı Sapo’ya göre emniyet şimdiden İsveç’te yaşayan ve PKK ile bağlantılı en az on kişilik bir liste oluşturdu ve bu kişiler Türkiye’ye iade edilebilir” dedi.

Economıst |  Erdoğan’ın Zaferi

İngiliz Economist dergisi, anlaşmayı “Erdoğan’ın zaferi” olarak yorumladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın futbolcu geçmişine gönderme yapan dergi, “Türkiye’nin Cumhurbaşkanı uluslararası siyasette istediğini alabilmek için profesyonel faul yapmaktan kaçınmıyor” dedi. Yazıda, anlaşmayla İsveç ve Finlandiya’nın, “PKK ile mücadele, YPG/PYD ve FETÖ’ye destek vermeme” ve “Türkiye’nin sınır dışı veya iade taleplerini süratle ve detaylı olarak ele alma” taahhüdünde bulundukları bunun iki ülkenin ‘siyasi muhalifler için sığınma adresi’ olma konumlarını zayıflatma riski taşıdığı vurgulanıyor.

Financial Times, Türkiye’nin iki ülkenin NATO üyeliğini Washington’ın F-16’lar konusundaki taahhütlerini güvenceye almak için bir araç olarak kullandığı görüşünü paylaştı. Gazete ayrıca, İskandinav ülkelerinin, Erdoğan’ın “aşırılıkçı gruplara karşı fazla hoşgörülü olduklarına” yönelik endişesini hafiflettiği yorumu yapıldı.

BBC haberinde “iki ülkenin Türkiye’nin taleplerini kabul ettiğini'” vurguladı.

Rus Basını | Erdoğan Kazandı

Rus Kommersant, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın NATO’yu kendisiyle müzakere etmeye zorladığını belirterek, “Türk tarafı, kazandığı puanlarla, Batı ile Doğu arasındaki savaşın ortasında, kendi kendine yeten bağımsız bir güç merkezi olarak uluslararası statüsünü yükseltmeye çalışıyor” diye yazdı.

Moskovsky Komsomolets ise Erdoğan’ın denge politikasının, İsveç’ten Suriye’ye sağladığı kazançlarla “Ukrayna krizini fırsata çevirdiğini” yazdı. Gazetedeki yazıda, “Ukrayna krizi koşullarında Türkiye’nin önemini kabul eden Batı, Türk birliklerinin Kuzey Suriye’ye girmesinden Rus S-400 füze savunma sisteminin satın alınmasına kadar birçok konuda Ankara ile geçmişte yaşanan keskin çelişkilere göz yummak zorunda kalıyor. Ukrayna’dan tahıl koridorunun açılmasındaki kazançlar ise en az iki katı: Erdoğan, küresel açlık felaketinden kurtarıcıları rolünü oynayacak. Ve somut, maddi faydalar sağlanacak. Ukrayna limanlarından tahıl ihracatını organize etmeye aracı olduğu için Türkiye, Kiev’den tahıl alımında yüzde 25 indirim sağlayacak” denildi.

Eski Nato Sekreteri Scheffer |  Erdoğan Bize De Bedel Ödetti

Hollanda Televizyonu’na (NOS) konuşan eski NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer de, Türkiye’nin, vazgeçilemez jeopolitik konumundan kaynaklanan avantajı nedeniyle NATO’yu baskı altına aldığını savundu. Scheffer, Erdoğan’ın anlaşmada yer alan garantilerin dışında da bedeller alacağını ima ederek, “Bunun karşılığında Türkiye’nin alacağı bedel ne olacak onu merak ediyorum. Çünkü bu sadece Finlandiya ve İsveç’in Kürt teröristlere ve aşırılığına karşı biraz daha sertleşmesi olamaz” dedi.

Scheffer, 2009’da Erdoğan’ın benzer bir pazarlığı kendileriyle yaptığını, NATO Genel Sekreterliği görevine eski Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen’in getirilmesine “bu ülkede terör örgütünün yayın organı Roj TV’nin yayın yapması” nedeniyle karşı çıktığını hatırlatarak, “Erdoğan’ı ikna etmek için bir bedel ödedik. O zamanki ABD Başkanı Obama da dahil, NATO ülkelerinin liderleriyle oturduk, genel sekreter yardımcılığına bir Türk’ün getirilmesini kararlaştırdık. O dönemki bedel buydu” diye konuştu.

Danimarka, Türkiye’nin girişimlerine rağmen 2009’a kadar Roj TV’yi kapatmamış, ancak NATO Genel Sekreteri seçiminde Türkiye’nin resti üzerine, 27 Eylül 2009’da Danimarka’da Radyo Televizyon Üst Kurulu, Roj TV’nin yayınını geçici olarak durdurmuş, 2012’de mahkeme kararıyla kapatılmış, 2013’te de lisansı iptal edilmişti. AİHM de 2018’de kapatma ve iptal kararlarını yerinde bulmuştu.

İki Ülkeye Resmi Davet Yapıldı

NATO liderleri İsveç ve Finlandiya’yı ittifaka davet etme kararı aldıklarını duyurdu. NATO Hükümet ve Devlet Başkanları Zirvesi’nin ardından yayınlanan ortak bildiride, “Bugün Finlandiya ve İsveç’i NATO’ya üye olmaya davet etmeye ve katılım protokollerini imzalamaya karar verdik” denildi. Stoltenberg, “Komşularımızla ve dünyayla işbirliğimizi güçlendireceğiz. İsveç ve Finlandiya’yı NATO’ya davet ederek, NATO’nun kapısının açık olduğunu göstereceğiz. Ukrayna için daha büyük bir destek sağlayacağız. NATO müttefikleri Ukrayna’nın yanında olmaya devam edecek” dedi. İspanya Başbakanı Sanchez de “Türkiye, İsveç ve Finlandiya liderlerini tebrik etmek istiyorum. Önemli iki demokrasinin ittifakımıza katılmasının önünü açmış oldular” ifadelerini kullandı.

Rusya’dan İlk Açıklama! İstikrarsızlığa Neden Olacak

Türkiye-İsveç ve Finlandiya tarafından imzalanan Ortak Memorandum’la İsveç ve Finlandiya’ya NATO üyeliği yolu açıldı. İki ülkenin üyeliği önündeki engellerin kalkmasına Rusya’dan ilk yorum geldi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergei Ryabkov, “Kuzey Atlantik ittifakının genişlemesinin uluslararası ilişkilerde tamamen istikrarsızlaştırıcı bir faktör olduğunu düşünüyoruz” dedi.

Rusya Nato İçin Doğrudan Tehdit

İspanya’nın başkenti Madrid’de düzenlenen zirvenin ilk gününde liderler, NATO’nun yeni Stratejik Konsept belgesini kabul etti. Yeni Stratejik Konsept belgesinde Çin ilk defa tehdit unsuru olarak zikredilirken, stratejik ortak sayılan Rusya ise bu kez “en önemli ve doğrudan tehdit” olarak sınıflandırıldı. Belgede Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaşın, NATO’nun güvenlik ortamını ciddi şekilde değiştirdiği ve bu çerçevede hazırlanan konseptte NATO’nun temel amacının 360 derecelik bir yaklaşıma dayalı kolektif savunmayı sağlamak olduğunun teyit edildiği belirtildi. İttifak’ın üç temel görevinin “caydırıcılık ve savunma, kriz önleme ve yönetimi ile iş birlikçi güvenlik” olduğunun altı çizilen belgede “Birbirimizi savunmaya yönelik 5. Madde taahhüdümüzün bel kemiği olarak caydırıcılık ve savunmamızı önemli ölçüde güçlendirme ihtiyacının altını çiziyoruz” ifadesi kullanıldı.

Terörizm Vurgusu

Belgede İran ve Kuzey Kore’nin nükleer ve füze programlarını geliştirmeye devam ettiği, Suriye’deki Esed rejiminin, Kuzey Kore ve Rusya’nın devlet dışı aktörlerin yanı sıra kimyasal silah kullandığına değinildi.

Çin’in de nükleer cephaneliğini hızla genişlettiği ve şeffaflıktan uzak tutum içinde olduğu kaydedildi.

Belgede terörizmin, tüm biçimleri ve tezahürleriyle NATO ülkelerinin vatandaşlarının güvenliğine ve uluslararası barışa yönelik en doğrudan asimetrik tehdit olduğuna işaret edildi. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, 300 bin askerden oluşacağı açıklanan yüksek hazırlıklı kuvvetin gelecek yıl hazır olmasını beklediklerini, masrafların ise farklı müttefik ülkelerce finanse edileceğini bildirdi.

First Ladyleri Kraliçe Ağırladı

Başkan Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, lider eşleri için düzenlenen kültürel programa katıldı. Emine Erdoğan, İspanya Başbakanı Sanchez’in eşi Maria Begona Gomez ve diğer lider eşleriyle San Ildefonso Kraliyet Sarayı’nda Kraliçe Letizia tarafından ağırlandı. Emine Erdoğan, Kraliçe Letizia’nın “Diana’nın Hamamı Çeşmesi” önünde çektirdiği aile fotoğrafında yer aldı.

Nato’nun Mayın Grubu Komutası Türkiye’ye Geçti

NATO Daimi Mayın Karşı Tedbirleri Deniz Görev Grubu-2’nin İspanya’da olan komutası düzenlenen törenle bir yıl süreyle Türkiye’ye devredildi. Görev değişim töreni, Marmaris’te bulunan Aksaz Deniz Üs Komutanlığı’nda gerçekleşti.