Ortadoğu’da savaş | “Saldırılar durduk yere gerçekleşmedi”

BM Genel Sekreteri Guterres’in Ortadoğu’daki çatışmaya dair yaptığı konuşma büyük eleştiri aldı. Guterres, radikal İslamcı Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırısını “dehşet verici” şeklinde nitelerken, Filistin topraklarındaki “boğucu işgali” de kınadı. Saldırıların durduk yere gerçekleşmediğini söyledi. Köşe yazılarında bu tutuma yönelik hem öfke hem anlayış mevcut.

| Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Manuel de Oliveira Guterres

Ölçü kaçtı
Süddeutsche Zeitung’a göre İsrail’in BM Büyükelçisi Gilad Erdan’ın dehşete kapılması normal:

“Guterres, BM Genel Sekreteri olarak kendisini güçsüzlerin savunucusu olarak görüyor. Bu asil bir yaklaşım olsa da mevcut durumda kendisini hataya sürükledi. Dünyanın baş diplomatı olarak Hamas zulmünü en açık ifadelerle kınamıyorsanız, ölçüyü kaçırmışsınızdır. Guterres konuşmasında teröristlerin şiddetine karşı çıktı belki, ama bu tavrı saldırıyı görelileştirmiş olduğu gerçeğini ortadan kaldırmıyor.”

Sorumluluğunu yerine getirdi
Taz’a göre Guterres’in yaptığı konuşma makul:

“Genel Sekreter’in görevi, çatışmalarda İsrail dahil olmak üzere tüm aktörlerin sivil halkı korumasını sağlamaya çalışmaktır. Gazze’deki durum karşısında da Guterres’in taşıdığı sorumluluk bunu gerektirirdi. … Guterres, Hamas’ın korkunç saldırısına karşı İsrail’in meşru müdafaa ve teröristlerin Gazze’ye kaçırdığı yaklaşık 220 rehineyi kurtarmak için ne gerekiyorsa yapma hakkını asla görmezden gelmedi. … Ama bu, Guterres’in haklı olarak hatırlattığı bir orantılılık gerektiriyor.”

İsrail duymazdan geliyor
The Irish Times, tüm eleştirilerin Hamas yanlısı olarak damgalanmaması gerektiğini belirtiyor:

“İsrail’in şüphesiz meşru müdafaa hakkı var, ancak bunu kurallara uymaksızın gerçekleştiremez. Her türlü eleştiriyi kasten Hamas destekçisi olarak damgalayan İsrail, yalnızca bölgedeki komşularını ve barış yanlısı yurttaşlarını değil, aynı zamanda ABD ve AB gibi en yakın dost ve müttefiklerinin Gazze’ye yapılacak bir saldırının ne kadar anlaşılabilir olsa da ciddi derecede ters tepebileceği konusundaki uyarılarını duymazdan geliyor.”

Onun gibi düşünen çok var
Guterres bu görüşünde yalnız değil, diye yakınıyor Corriere della Sera:

“Tüm dünyada İsrail ve giderek endişe verici boyutlara ulaşan Yahudi karşıtı bir dalga yükseliyor. Bu dalga Birleşmiş Milletler zirvesine dahi vardı, öyle ki Genel Sekreter António Guterres 7 Ekim saldırısını -Yahudi karşıtı klişelere düşmeksizin- ‘56 yıllık boğucu İsrail işgaline’ bağladı. Büyük rezalet. İnkâr edilemez meşrulaştırıcılıkta bir alt metne sahip ifadeler. … Guterres her hâlükârda yalnız değil. … Batı’dan ve dünyanın dört bir yanından tanınmış isimler ‘Guterres modelinin’ izinden giderek, her geçen gün İsrail’de yaşananlara ilişkin bu korkutucu görüşe daha çok sarılıyor.”

Kayıtsızlığa karşı cesaret
Siyasi danışman Gonçalo Ribeiro Telles, Público’da Guterres’e arka çıkıyor:

“Pek çokları, Guterres’in içi boş bir konuşma yapmasını ve BM’nin bu meselede on yıllardır olduğu gibi yine kayıtsız kalmasını tercih ederdi. Guterres, en zor durumlarda dahi bu tavra karşı mücadele veriyor. Avrupa onun yanında durmalı ve İsrail’in linç politikası güderek BM Genel Sekreteri’ni açık ve cesur sözleri yüzünden susturmaya çalışmasının başka bir kırmızı çizginin daha aşıldığı anlamına geldiğini ilan etmeli.”| eurotopics.net