Avusturya’da çırak sayısı azalmaya devam ediyor

2012 yılında Avusturya’da 125.228 çırak kayıtlıydı. 2016 yılı itibarıyla bu sayı 106.950’ye düştü ve o tarihten bu yana sabit bir seviyede kaldı.

Çırak sayısı 1980’den bu yana keskin bir düşüş gösterdi

2022’de 108.085 çırak vardı. Ancak 1980’le karşılaştırıldığında bu rakam yarıdan biraz fazladır; yaklaşık 40 yıl önce 194.000 çırak vardı. Çıraklık eğitimlerinin çoğu şu anda yaklaşık 23.000 kişinin etkilendiği Yukarı Avusturya’da gerçekleşiyor. Ancak bu yüzyılda çırak sayısındaki en büyük artış BT mesleklerinde yaşandı.

Eğitim Araştırmaları Enstitüsü’nün (ibw) güncel araştırma raporuna göre, en fazla çırak ofis/ticaret/finans ve makine/araç/metal alanlarında bulunuyor ve her birinde yaklaşık 27.500 kişi çalışıyor. Karşılaştırıldığında çevre/enerji/hammadde sayısı 300’den azdır.

Turizm ve gastronomi alanında önemli ölçüde daha az çırak

Eğitim veren şirketlerin sayısı hızla düştü. 2002’de 37.216 şirket varken, 2022’de eğitim veren şirket sayısı 10.000 azaldı. Tüm işverenlerin yalnızca yüzde 14’ü eğitim pozisyonları sunuyor. İlk sırada sanayi geliyor, onu bankalar ve sigorta şirketleri takip ediyor. Turizm ve eğlence sektörü ortalamanın oldukça altındadır.

Özellikle dikkat çekici olan, gençler arasında turizm ve gastronomi alanındaki eğitimlere olan ilginin azalmasıdır; bu durum, bu sektördeki tüm önemli çıraklık eğitimlerinde önemli bir düşüşe yol açmıştır. Son beş yılda çırak sayısında 8.000’den fazla düşüş yaşanırken, bilişim sektöründe 5.000’e yakın ek pozisyon açıldı.

Liseden mezun olduktan sonra neredeyse hiç çıraklık eğitimi yok

Geçen yıl 15 yaşındaki gençlerin yüzde 41’i çıraklık yapmaya karar verdi. Bu yüzde son yirmi yılda neredeyse hiç değişmedi. Ancak çırakların ortalama yaşı arttı. Günümüzde, eğitimlerinin ilk yılındaki çırakların çoğu neredeyse 17 yaşındadır.

Farklı okul sistemlerinden gelen çırakların kökenleri de ilginçtir. Geçen yıl çırakların yüzde 31’i politeknik okuluna gitti. Ortaokul yüzde 15 ile ikinci en yaygın eğitim kurumu olurken, onu yüzde 13 ile mesleki ortaokul izledi. Lise diplomasına sahip çıraklar açısından Avusturya ile Almanya arasında dikkate değer bir fark var: Geçen yıl Avusturya’da bu oran yalnızca yüzde 3,2 iken, Almanya’da bu oran neredeyse yüzde 30’du.

Çıraklar arasında kadınlar yeterince temsil edilmiyor

Cinsiyet dağılımına bakıldığında genç kadınların yeterince temsil edilmediği dikkat çekiyor. Çoğunlukla ortaokullara gittikleri için çırakların yalnızca yüzde 32,5’ini temsil ediyorlar. Ağırlıklı olarak tipik kadın çıraklıklarını tercih etmeye devam ediyorlar: kişisel bakım ve güzellik alanlarında çırakların yüzde 86’sı kadın iken, elektrik mühendisliğinde bu oran yalnızca yüzde 7’dir. Kadın çırakların yüzde 21’i perakende alanında eğitim almayı tercih ederken, bunu ofis memurları ve kuaförler takip ediyor. Erkek çıraklar için elektrik ve metal mühendisliği istek listesinin başında yer alıyor (her biri yüzde 12), hemen ardından otomotiv teknisyenleri geliyor.

Öğrenmeyi bırakma oranları nelerdir?

2012’de bu oran yüzde 16’ydı ve son zamanlarda yüzde 18’in biraz üzerine çıktı. Çıraklık eğitiminin sonlandırılmasının çoğu ilk üç ayda gerçekleşir.

İşletme Eğitim Araştırmaları Enstitüsü’nün araştırması aynı zamanda okullar için de açık bir eylem çağrısını temsil ediyor: Eğitmenler için en büyük zorluk, çalışanların düşük nitelikleridir; başvuru sahiplerinin sayısının çok düşük olması ise yalnızca ikinci sırada yer almaktadır. Üçüncü sırada ise cep telefonlarının neden olduğu dikkat dağınıklığı yer alıyor. Ancak çıraklar arasında yeterli Almanca dil becerisinin olmayışı küçük bir rol oynamaktadır. ibw’nin yaptığı araştırmaya göre çırakların göç geçmişi de inceleniyor.

2012 yılında Avusturya vatandaşı olmayan çırakların oranı yüzde 8,7 iken şu anda yüzde 14,4’tür. Viyana’da bu oran yüzde 27,7’dir. Yabancı çırakların çoğunluğu Almanya’dan geliyor.| ©DerVirgül