“Gastronominin Nobeli”ni kazanan şef Ebru Baybara Demir

Gastronomi dünyasının Nobel’i olarak adlandırılan Basque Culinary World Prize (BCWP) 2023’ün kazananı şef Ebru Baybara Demir, Birleşik Krallık’ın önde gelen gazetelerinden Guardian’a konuştu.

Demir, Mardin’deki restoranı Cercis Murat Konağı’nda verdiği söyleşide, “Hangi meslekle uğraştığım sorulduğunda şef olduğumu söylüyorum. Fakat benim işim yemek hazırlamanın ötesine geçiyor” dedi.

İstanbul’daki Marmara Üniversitesi’nin Turizm Rehberlik Bölümü’nde lisans eğitimini tamamlayan Demir, 1999’da memleketi Mardin’e döndü.

Şeflik kariyerinin tesadüfen başladığını belirten Demir, Mardin’e döndüğünde o dönem şehirde turistleri ağırlayan tek bir lokanta olduğunu söyledi. Şef, Alman turistlerden oluşan bir grubun bu lokantada yemek yedikten sonra hiç memnun kalmadığını, teyzesinin de turistleri evine çağırarak onlara yemek yaptığını anlattı.

Demir, bu deneyimden çok etkilendiğini ve Mardin’de işsiz 21 kadınla anlaşarak, evlerinin bir kısmında yemek servis etmeye başladıklarını söyledi. İki yılı içinde işlerin iyi şekilde geliştiğini gören şef, daha sonra 19. yüzyıldan kalma Cercis Murat Konağı’nda 2001’de kendi restoranını açtı.

Restoranın büyük başarı yakaladığını belirten şef, hem turistlere yemekle içki servis ettikleri gerekçesiyle hem de işletmede sadece kadınları çalıştırdığı için bazı çevrelerden tepki topladıklarını da söyledi

Bir gün konağın karşısındaki çay ocağından yaşlı bir adamın yanına gelip “Burayı bir süredir görüyorum. Benim de böyle bir evim var. Restorana mı yoksa otele mi dönüştürsem? Ne önerirsin?” diye sorduğunu söyleyen şef, bunun bir kırılma noktası olduğunu belirtti.

Demir, yerel halkın da zamanla duruma alıştığını ve Mardin’de turistlere yönelik birçok restoran, otel ve mağaza açılmaya başladığını anlattı.

| Depremin ardından başlatılan “Gönül Mutfağı” projesinin merkezi Hatay’daydı (Instagram / @gonulmutfagimiz)

48 yaşındaki şef, restoranda edindiği birikimle farklı sosyal projelerde de yer aldı. Demir, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’yle ortak olarak 2017’de başlattığı Sorgül Projesi’nde, hem yerel halktan hem de Suriyeli göçmen kadınlardan oluşan bir ekiple çalışıyor. Proje kapsamında, Mezopotamya’nın en eski buğdayı sorgülün yetiştirilmesine odaklanılıyor. Demir’in başka projelerindeyse mantar üretimi ve arıcılık gibi işler yapılıyor.

6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, “Gönül Mutfağı” projesini başlatarak afet bölgelerinde 6 ay boyunca yemek dağıtıp halka destek olduklarını belirten Demir, “Yemek sadece tatmak için değildir. Aynı zamanda bir dönüşüm aracıdır” dedi.

Şef, “20 yıl önce bu kadınlar dışarıda çalışmak için kocalarından izin alamıyorlardı. Şimdiyse bağımsızlıklarını kazandılar” ifadelerini kullandı.

BCWP’yi kazanan ilk Türk şef olan Demir, 100 bin euroluk ödül parasıyla Mardin’de Türk ve Suriyeli şeflerin ortak işlettiği bir kafe açılacağını belirtti. Buradan elde edilen gelirlerse “Gönül Mutfağı” projesi kapsamında okula giden çocuklara yemek dağıtımının desteklenmesi için kullanılacak.| Independent Türkçe, Guardian