Avusturya | Enflasyon düşük gelirlileri daha çok vurdu

Ekonomik Araştırma Enstitüsü’nden (Wifo) Josef Baumgartner, “Dar gelirli gruplar için enflasyondan doğan yük daha yüksek, çünkü daha yüksek kazananlarla karşılaştırıldığında, gelirlerinin önemli ölçüde daha büyük bir bölümünü, temel gıda maddelerine harcıyorlar” dedi.

Ayrıca, “hane halklarının en alttaki yüzde 20’si, düşük gelirleri nedeniyle fiilen tasarruf yapmıyor ve bu nedenle ek harcamalarla başa çıkmak için tampondan yoksun.”

Ancak genel olarak, enflasyonun tek bir haneyi ne kadar etkileyeceğini belirlemek zor. Çünkü enflasyon oranının esas alındığı tüketici fiyat endeksi (TÜFE), istatistiksel bir hanehalkı ortalamasına dayanmaktadır. Baumgartner, bunun tüketim anketi temelinde çeşitli hanelerin çok çeşitli tüketim kalıplarının bir ortalaması olarak oluştuğunu açıkladı.

Spesifik olarak, ortalama bir hanenin davranışı 770 mal ve hizmetten hesaplanır. Enflasyon oranı daha sonra enerji, kira ve gıda gibi bu çeşitli kalemlerin yıllık fiyatlarının karşılaştırılmasıyla hesaplanıyor. Özellikle enerji ve akaryakıt sektörlerinin enflasyonun itici gücü olduğu son dönemde kanıtlanmıştır.

Bu nedenle, tek bir hane için enflasyon nedeniyle oluşan ek maliyet yükü, bireysel alışveriş sepetinin nasıl yapılandırıldığına ve fiyatların özellikle hangi alanlarda keskin bir şekilde arttığına bağlıdır. 

“Kırsal kesimde yaşayan, arabayla gidip gelmek zorunda olan ve akaryakıtla ısınan biri için yük, şu anda şehirde yaşayan, bölgesel ısıtma sağlanan ve işe gitmek için toplu taşıma kullanan birine göre çok daha fazla.” 

Düşük gelirliler gelirlerinin daha büyük bir bölümünü gıda ve barınma için harcıyor

Hane halkı gelirine göre tüketim kalıplarına daha yakından bakıldığında, düşük gelirlilerin gelirlerinin önemli ölçüde daha yüksek bir bölümünü gıda ve konut için harcadıkları görülmektedir. 

Avusturya İstatistik Kurumu’nun TÜFE’nin ayrıntılı kalemlerindeki fiyat değişimlerine ilişkin güncel verilerine göre, son birkaç ayda kiralar için eksi rapor edildi. Bu, bunların bir önceki yıla göre düştüğü ve dolayısıyla son zamanlarda enflasyonu azaltıcı bir etkiye sahip olduğu anlamına geliyor.

Avusturya İstatistik Kurumu’na göre, gıda fiyatları da 2021’de yüzde 0,8 ile genel enflasyondan çok daha yavaş yükseldi – ancak 2022’nin başından beri genel enflasyon oranına benzer bir oranda arttı. Uzman, “Düşük gelirli haneler için gelire bağlı bir enflasyon oranı bu temelde hesaplansaydı, şu anda genel enflasyon oranından daha düşük olurdu” diye tahmin ediyor.
Ancak bu, düşük gelirlilerin enflasyondan daha az etkilendiği anlamına gelmez. Aksine, Baumgartner, “Fiyat artışından önce gelirleriyle en gerekli giderleri karşılayabilselerdi, daha yüksek enflasyon onları zora sokar” diyor.

Mevcut enflasyon hesaplamasında kira artışları eksik

Bununla birlikte, bu hususlar dikkate alındığında, Avusturya İstatistik Kurumu’un kira fiyatlarına ilişkin veri toplama şeklini değiştirdiği göz önünde bulundurulmalıdır. Sonuç olarak, net kira giderleri şu anda önceki anketlere göre biraz daha düşük bildiriliyor. Bu, eski anket yöntemine dayalı veriler halen bir kıyaslama olarak kullanıldığından, TÜFE’de kiralarda kaydedilen son düşüşü açıklıyor.

Mevcut enflasyon oranı ayrıca Nisan (yeni kiralamalar için) veya Mayıs (mevcut sözleşmeler için) kıyasla gösterge kiralardaki artışı dikkate almıyor – anket nedeniyle, bunlar yalnızca üç aylık bir gecikmeyle TÜFE’ye dahil edildi. Baumgartner’ın değerlendirmesine göre, TÜFE’deki kiraların yakın zamanda belirtilen noktalardan dolayı önemli bir artış göstermesi gerekiyor.

Uzman gıda fiyatlarında daha fazla artış bekliyor

Gıda söz konusu olduğunda, bu alanda “Ukrayna savaşının etkileri henüz büyük ölçüde fiyatlandırılmadığından” yıl boyunca büyüme bekliyor. 

Buna ek olarak, Avrupa toptan satışındaki mevcut fiyat gelişmelerine dayanarak, sonbahardan veya gelecek yılın başından itibaren gaz ve elektrik fiyatlarında daha fazla artış beklenebilir. 

Baumgartner, “Özellikle düşük gelirli haneler için, yüklerin üstesinden gelmek giderek daha zor olacak ve daha fazla hızlı desteği gerekli kılacaktır” dedi. | © DerVirgül