36 yıl önce ki The Economist’in kapağı Bitcoin’in müjdesini veriyor

Her şey Satoshi Nakomoto müstear adını kullanan kişinin 2008 dünya krizinde yayınladığı makale ile başladı. O zamanlar kimse bu makaleyi fazla dikkate almamıştı. Dikkate alanlar artık milyoner oldu! 2009 yılında digital olarak üretilen gittikçe değer kazanmaya başlayan Crypto para Bitcoin ‘in sent cinsinden olan değeri yıllar önce 1 dolara yaklaşıp daha sonra 35 doları bulabiliyordu. Günümüzde ise en son 67.000 doları bulup sert düşüş sonrası 16.000 dolara kadar gerileyebiliyor. Sert düşüşler yaşasa da ‘hold’ yapan yani sabreden yatırımcı ve üreticisini hiçbir zaman yanıltmadı. Bitcoin 04.02.2024 günü itibarı 42.966 dolar seviyesinde.
İlk yıllarda3 milyondan fazla insanın bu sektörde oyuncu olduğu dile getiriliyor. Ama artık daha fazla insan bu sektörde üretici, alıcı veya satıcı olarak rol alıyor. Bitcoin beraberinde Blockhain adında bir teknolojiyi de getirdi. Birçok bilişim ve finans kuruluşu Blockhain’in alt yapısından şimdiden istifade etmeye başladı bile. Yani kullanmaya başladılar. Türkiye’de Akbank Blockhain teknolojisini kullanan yani ilk başlarda olmasa da Crypto teknolojisi ile temas eden en bilindik markalardan (2017).
Bir merkeze bağlı binlerce bilgisayar veya mining (maden) denilen cihazlar tarafından desteklenip üretilen bu para 2017 yılının Ocak ayı itibarı ile ülkemizde de yoğun ilgi görmeye başladı. Hükümetin forex piyasasına yönelik yaptığı revizeler neticesinde forex piyasaları diye tabir edilen kaldıraçlı piyasanın oyuncuları da hızla Crypto para sektörüne giriş yapınca yoğun ilgi yaşandı. Bu ilgi hala da devam ediyor.
Bu yazı da teknik olarak Crypto paralara fazla değinmeyeceğim. Konumuz şuan bu paraların tanıtımı veya sektör hakkında bir yazı değildir.
2008 yılından Satoshi’nin makalesini yayınladığı tarih olarak bahsettik. Bu makale de siz değerli okuyuculara anlatmak istediğim şey: 1988 yılına ait The Economist dergisinin kapağı. Kapakta bir kartal ve kartalın ayaklarının altında yanan dolarlar. Kapak yazısında ‘Yeni dünyanın parasına hazır mısınız?’ diye bir ifade var. Kartal’ın boynunda ki madalyada ise 2018 yılı yazıyor. 1988 yılında Satoshi Nakomoto isimli biri var mıydı, yok muydu, lise mi yoksa ilkokul öğrencisiydi bilinmiyor ama bu kapak bundan tam 36 yıl önce hazırlanmış bir kapak. O zamanlar kaç kişi anladı ve yorumladı onu da bilmiyoruz? Öyle anlaşılıyor ki Crypto paraların temelleri çok uzun yıllar önce atılmış. Her geçen gün ilgi görmeye de devam ediyor. İnsanlar ‘A’ noktasından ‘C’ noktasına para gönderirken artık ‘B’ noktasına havale ücreti ödemek zorunda değiller ve ödemiyorlar. Çünkü devletsiz bir para ve hiçbir ülkenin Swift koduna da takılmıyor. Hiçbir merkez bankasına da ait değil ve hiçbir politikacı Bitcoin ve diğer Crypto paralara engel olamıyor.
The Economist’in bahse konu makalesinde bu teknolojiye ‘Phoeni’x diye bir isim vermişler. 30 yıl sonra bütün dünya dolar ya da mark ile değil phoenix ile alışveriş yapacak diyor girişte. Makalede Bitcoin’in mantığından bahsediliyor. Kaynağı ve amacı ne olursa olsun Bitcoin, diğer Crypto paralar ve özellikle Blockhain teknolojisi geleceğin finans sistemidir. Şirketler ve insanlar tarafından kullanılmaya başlandı bile. Her geçen gün kendisini yenileyen bir teknoloji. Her geçen gün daha fazla insan ilgi duymaya başladı. Altyapısını bu teknolojiye göre kurmayan toplumlar, devletler veya şirketler çok geri kalmış olacaklar.
Hatırlatmakta fayda var: The Economist dergisi dünyada bilinen çok meşhur bir ailenin yani Rothschild ailesinin operasyonel dergisi olduğunu da herkes biliyor. The Economist’in konu hakkında görsel ve makalesine ulaşmak için Google’a: ‘Economist 1988 cover’ yazmanız yeterlidir.