Viyana Reumannplatz | Kim bu Reumann?

| Adem Hüyük

1890 yılında, Viyana merkezi ile ilçeler arasındaki surların kaldırılması, Viyana’nın nüfusunun 1.3 milyona erişmesine neden olmuştur. Yıkılan surla, bu günkü ‘’Gürtel’’diye bilinen ve şehrin büyük bir çoğunluğunu kemer gibi saran bölümdür. 1910 yılında şehrin nüfusu 2 milyona ulaşmış, şehrin sosyal adalet ve ekonomik dağılım dengesi iki ayrı uç noktalarda seyretmiştir.

Viyana merkezi dışında yaşam, tam anlamıyla sefalet ve fakirlik içinde sürmektedir. Çoğunlukla göçmen işçilerden oluşan bu kesim, aynı zamanda yeni Viyana’nın inşasında çalışmaktalar. O dönem, Viyana’da Almanca konuşanların sayısı yüzde 42 civarındadır.

Şehir adeta iki ayrı sınıf topluluklarına bölünmüş, yaşam tarzları ve yaşam standartları birbirinden çok farklı bir yol izlemiştir. Şehrin en güzel yerleşim yerlerinde, zengin insanların konutları bulunmakta, kentin fakir insanları bu semtlere sadece çalışmak, zenginlerin işlerini yapmak için giderlerdi.

Jakob Reuman 1923’de, Viyana’nın yüzyıllık yerleşim planlarını değiştirecek bir atılım gerçekleştirdi. Viyana Belediye Başkanı Reuman, 25 bin yeni konut inşasına başladı.

Viyana’da Belediye evleri süreci, sadece evsizlere ev olanağı sağlamakla kalmadı, aynı zamanda kentin sosyal yaşamında radikal bir değişim sağladı. Bugün, 10. Viyana bölgesinde bulunan Reumannplatz ve Margaretengürtel üzerinde bulunan Reumannhof, Jakop Reuman anısına yapılan yapıt ve meydan ismidir.

Günümüzde Viyana Belediyesinin en büyük övünç kaynağı, kentin sosyal kaynaşması olmuştur.

Haksızda sayılmazlar. Bugün Viyana’nın en pahalı semtlerinde, ‘’18,19. Bölge’’ belediye evleri bulunmakta ve her toplumsal sınıftan insan oralardan rahatlıkla ev kiralayabilmekteler.

Anlaşılması için bir karşılaştırma yapmak gerekirse, İzmir-Alsancak, İstanbul-Boğaz gibi yerlerden bir işçi ev kiralayamaz. Bu durum Viyana’da sadece 1. Viyana Bölgesi hariç, diğer tüm pahalı semtlerde belediye evlerini, işçi memur ve hatta işsizler bile kiralama olanağına sahiptirler. (1. Viyana Bölgesinde, belediye evleri yapmak için alan bulunmamaktadır)

Kentin bütün alanlarında, toplumun her kesiminden insanların imkanlarına göre konut yaratılması, sosyal devlet ve sosyal belediyecilik adına bir başarı olarak görülmelidir. Tabi ki, bu durumdan, Viyana Belediyesinin diğer tüm alanlarda çok iyi çalıştığı sonucu çıkmamalıdır.

Viyana kentinin bu şekil yapılanması, öteden beri belirli kesimlerin hoşuna gitmemektedir. Bazı semtlerdeki belediye evlerini rahatsız edici bulan Viyana zenginleri, bunu zaman zaman dile getirseler de pek dikkate alınmadı.

ÖVP-FPÖ Hükümeti Dikkate Alıyor

Viyana Belediyesi, Sosyal Demokrat Parti (SPÖ) ile neredeyse özdeşleşti. Şayet Viyana Belediyesi, Halk Partisi (ÖVP) iktidarının eline geçerse, ilk yapmak isteyeceği şey belediye evlerinin, belirli semtlere sıkıştırılmak olacaktır.

Emlak sektörünün açıktan desteklediği ve seçim süreçlerinde, parasal destek verdiği ÖVP, Avusturya’nın ‘’Sosyal Kalesi’’ olan Viyana Belediyesini alması dahilinde, kentin sosyal yapılanmasında köklü bir değişim söz konusu olacağı kaçınılmazdır.

Viyana’da görünmeyen veya görülmek istenmeyen tehlike, Avrupa’nın diğer başkentlerinden daha adaletli şehir planlamasının, değiştirilmek istenmesidir.

19. Viyana Bölgesinde, Amerikalıların kaldığı villaların yanı başında bulunan belediye evlerinde yaşayan göçmenlerden rahatsız olmaları, Tamamen o villalarda oturanların sorunu olarak kalmasını istiyorsak, sosyal devlet ve sosyal belediyeciliğe sahip çıkmalıyız.

Jakob Reumann kimdir?

Mödling’li bir işçisinin oğlu olarak kötü koşullarda büyüdü ve daha sonraki belediye başkanı Weiskirchner’in babasının öğretmeni olduğu yakındaki “güvercin okuluna” gitti.

| Jakob Reumann

1867’de bir lületaşı boru fabrikasında tornacı çırağı olarak çalışmaya başladı. (1871’de kalfa) Reumann, mesleğinin ilk sendikası olan tornacılar ticaret birliğini kurdu ve başkanlığını yaptı.

Aynı zamanda ağaç tornacıları ticaret birliği sendikasının ticaret dergisinin kıdemli editörü olarak çalıştı. Uzmanlık konferanslarında, sunum ve tartışmalarda, sendika örgütlerinin vasıflı işçilere odaklanmadığı görüşünü savundu.

Sendikaya katılımı nedeniyle Reumann işini kaybetti ve işverenlerin “kara listesine” alındı. Jakob Reumann, Münih’te kısa bir süre çalıştıktan sonra Viktor Adler tarafından tam zamanlı siyasi çalışmaları için Viyana’ya geri getirildi. Hainfeld parti konferansından sonra Reumann, Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin ilk sekreteri oldu ve 1890’da ilk Viyana parti konferansına başkanlık etti.

Daha sonra Franz Schuhmeier tarafından tasarlanan bir belediye programı uyarınca Reumann, uygun fiyatlı, sağlıklı konutların inşası çağrısında bulundu.

Reumann, (sürekli kampanya yürüttüğü) oy verme hakkının genişlemesi nedeniyle, 31 Mayıs 1900’de dördüncü curia’da Franz Schuhmeier ile birlikte yerel konseye seçildi.

10. Bölge’de aday oldu. 1907’de eyalet genelinde erkeklere eşit genel oy hakkı getirildikten sonra aynı zamanda Reich Konseyi’nin de üyesiydi. Her iki görevinde de çalışanların korunması, gıda tedariki ve sağlık ve kaza sigortasının iyileştirilmesi konularına odaklandı.

Birinci Dünya Savaşı sonrasında Geçici Belediye Meclisinde üç belediye başkan yardımcısından biriydi. 4 Mayıs 1919’daki yerel meclis seçiminin ardından 22 Mayıs’ta yerel meclis tarafından belediye başkanı seçildi. 1923’e kadar bu ofiste çalıştı, ardından 1925’e kadar yerel meclis üyesi ve Viyana Eyalet Parlamentosu üyesi olarak görev yaptı. Ayrıca 1918’den 1923’e kadar Viyana şehrinin belediye meclisinin başkanlığını yaptı ve sosyal demokrat belediye meclis üyeleri kulübünün başkanlığını yaptı. Reuman, ulusal düzeyde Geçici Ulusal Meclis’in bir üyesiydi.

Birinci Dünya Savaşı’nın hemen ardından ortaya çıkan gıda ve enerji temini ile ekonomik ve mali yeniden yapılanma sorunlarının yanı sıra, görev süresi Viyana’nın Aşağı Avusturya’dan ayrılmasını da içeriyordu. 10 Kasım 1920’de, o gün yürürlüğe giren federal anayasada Viyana bağımsız bir eyalet olarak tanındı. Reumann yönetiminde Viyana şehir anayasası aynı gün kabul edildi ve 18 Kasım 1920’de yürürlüğe girdi. Reumann’ın diğer önemli gündemleri konut vergisinin getirilmesi (1 Şubat 1923), ilk belediye konut programı (21 Eylül 1923) ve ölü yakmanın meşrulaştırılmasıydı. 30 Kasım 1923’te Reumann, belediye başkanlığını seçtiği halefi Karl Seitz’e devretti. 21 Aralık 1923’te Reumann, Viyana şehrinin fahri vatandaşı oldu.|©DerVirgül