Avusturya’da Ödenen Tatil Ücretinin [Urlaubsgeld] Hikayesi

Adem Hüyük

Tarihsel açıdan bakıldığında, 13. ve 14. maaş gibi özel ödemeler, 19. yüzyılda fabrika sahiplerinin bazı çalışanlarına özel günlerde verdiği ücretlerden gelir.  Başlangıçta, işverenin çalışanlarına gönüllü olarak – az çok insani veya sosyal nedenlerle (örneğin Noel’de) veya özel günlerde (örneğin bir şirket yıldönümü vesilesiyle) verdiği hediyeler vardı.

 1930’lar

1930’larda, yüksek kârlı endüstrilerdeki kıdemli çalışanlara düzenli ücretler vermek geleneksel hale geldi ve Noel ve tatil ikramiyeleri kısa sürede bu kişiler için yaygın hale geldi. 

Bununla birlikte, bu, işverenin bir şirketin çalışanlarına gönüllü katkı sağlamasıydı- yasal bir zorunluluk yoktu.

1940’lar ve 1950’ler

1940’ların sonunda ve 1950’ler boyunca, Avusturya’daki ekonomik sorunlar (gıda durumu, para birimi, hammadde eksikliği, mal üretimindeki düşüş) yavaş yavaş konsolide edildi ve istikrar kazandı.

1962’den itibaren Özel Sektör Sendikası (GPA) olarak adlandırılan Özel Sektör Sendikası (GAP) o zaman maaş politikasını değiştirdi.  

Çünkü artık mesele sadece ücret taleplerini yaşam maliyetine göre ayarlamak değil, çalışanların yaşam standardını yükseltmekti.  

Talep şuydu: Çalışanların artan ulusal üründen adil bir pay alma hakkı var.  “Mücadelemiz sadece günlük ekmek kaygısı, hayatın en ilkel ihtiyaçlarıyla ilgili olmamalı. Hayatı yaşamaya değer kılmak bizim toplu pazarlık faaliyetimizdir” dendi. 

Yeni ücret politikası çizgisinin ilk işaretleri 1954’te yapılan 3. GAP Kongresi’nde ortaya çıktı ve kapsamlı bir eylem programı benimsendi.  

1954 gibi yakın bir tarihte, maaş sektöründeki bazı endüstrilerde ilk tatil ödenekleri uygulandı (maaşın yaklaşık %33 ila %50’si).

1958 – Toplu Sözleşme Yoluyla Tatil Katkısı

1958’deki 4. sendika kongresinde, GAP liderliği 1953’ten itibaren eylem programı açısından bir dizi KV başarısı hakkında rapor verebildi.  

GAP’ın o zamanki altı bölümünün (sanayi, ticaret, sigorta, sosyal güvenlik, bankalar, daha sonra para ve kredi, tarım ve ormancılık) neredeyse tüm toplu sözleşmeleri, tatil katkı payı olarak aylık tam maaşın ödenmesini sabitledi.  Birkaç toplu sözleşmede, başlangıçta aylık maaşın bir kısmı tatil yardımı olarak yapıldı.  

Bu kısmi miktar daha sonra tam aylık ödemeye eklendi.  

Sonuç olarak, çalışanlar 1954 ile 1958 yılları arasında ilk kez 14 aylık maaş aldılar.

İşçilere tatil parası

Aslında beyaz yakalı sendikanın reelpolitik gelişmelerinin doğru olduğu ortaya çıktı: Gittikçe daha fazla sayıda işçi grubu, çalışanların 14. aylık maaşına işaret ederek toplu sözleşmelerinde de tatil parası kazanabiliyordu.  

Avusturya Sendikalar Birliği ÖGB’nin 1959 tarihli faaliyet raporunda zaten şöyle deniyor: “Toplu sözleşmeler yoluyla, neredeyse tüm meslek gruplarında, örneğin Noel ikramiyeleri ve tatil ödeneklerinin yanı sıra ücret artışlarının verilmesi gibi daha fazla iyileştirmeler elde edilebilir”.

1964 – Sonunda 3 Hafta Tatil

1964 yılında bir toplu sözleşme, çalışanlar için 3 haftalık asgari tatili getirdi.  

Aynı şekilde, GPA ve ÖGB’nin teşvikiyle Tatil Yasası, hastalığın tatili kesintiye uğrattığı şekilde değiştirilir.  

1975’te GPA, yıllık tatil izninin üç haftadan dört haftaya çıkarılması çağrısında bulundu.  

Üç yıl sonra, bu gereklilik yasada yer aldı ve 20 yıllık hizmetten sonraki tatil 4 haftadan 5 haftaya çıkarıldı.

Vergi Muhafiyeti

Kamitz vergi reformu, 1950’lerde ilk kez tatil ve Noel ikramiyeleri için kısmi vergi muafiyeti getirdi.  

Ekonomiye çeşitli vergi hediyelerinin bedeliydi.  

O zamandan beri, tatil ve Noel ikramiyeleri, başlangıçta genel gelir vergisi oranının çok az altında olan sabit bir oranda vergilendirildi.  

1972’deki vergi reformundan sonra, 13. ve 14. maaş için 8500 Schilling vergi muafiyeti vardı, geri kalanı çoğunlukla yüzde altı oranında vergilendirildi.| © DerVirgül