Protestolar Büyüdü | Cumhurbaşkanı hükümeti görevden aldı

Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev daha önce de ülkenin başlıca kenti Almatı ve petrol zengini Mangistau bölgesinde, polis ve eylemciler arasında çıkan çatışmaların ardından iki haftalık olağanüstü hal ilan etmişti.

Yakıt fiyatlarının artışını protesto edenlere karşı Almatı’da gece geç saatlerde gözyaşartıcı gaz kullandı. Polis 200’den fazla kişinin de gözaltına alındığnı duyurdu.

Almatı ve Mangistau bölgelerinde 23:00-07:00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı da konmuştu.

Tokayev daha önce Facebook hesabından yayımladığı bir videoda sukünet çağrısı yapmıştı.

Cumhurbaşkanı “İçerden ve dışarıdan provokasyonlara gelmeyin.

Hükümet binalarına saldırı çağrıların uymayın.

Bu ceza alacağınız bir suçtur.

Hükümet devrilmeyecek ama bu çatışmaya da ihtiyacımız yok” dedi.

Almatı’daki bir AFP muhabiri, hükümet karşıtı sloganlar atan beş bin kişi kadar kalabalığa polis göz yaşartıcı gazla müdahale ettiğini duyurdu.

Eylemciler polisin müdahalesinden önce “İhtiyarlar dışarı” ve “hükümet istifa” sloganları attı.

Telegram, Signal ve WhatsApp gibi mesajlaşma uygulamaları kullanılamazken, eylem haberlerinin yer altığı iki internet sitesi kapatıldı.

Eylemleri tetikleyen petrol zengini Mangistau’da LPG fiyatlarına artış yapılmasıydı.

Ancak hükümetin eylemcilerin istekleri doğrultusunda fiyatı düşürmesi, protestoları engelleyemedi.

Cumhurbaşkanı Tokayev “Yetkililerin ülkede istikrarı sağlamak için Mangistau’daki LPG fiyatlarını düşürme kararı aldığını” söyledi.

Gösterilerin başladığı petrol zengini Mangystau bölgesindeki Zhanaozen kentinde 2011 yılında, güvenlik güçleri, maaşlarının artırılması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi talebiyle greve giden petrol işçilerinin eylemine müdahale etmiş, 14 kişi yaşamını yitirmişti.

Bu müdahale, Kazakistan’ın 1991’de Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını kazanmasından sonra ülkede yaşanan en kanlı olay kayıtlara geçmişti.

Yaklaşık 30 yıl boyunca ülkeyi yöneten kurucu lider Nursultan Nazarbayev 2019’de devlet başkanlığından ayrılmış, yerine onun desteklediği Tokayev seçilmişti.

81 yaşındaki Nazarbayev devlet başkanlığından ayrılmasına rağmen ülke yönetiminde hâlâ etkin.

Güvenlik Konseyi Başkanlığı görevini sürdüren Nazarbayev, “Ulusun Lideri” sıfatıyla yargı muafiyeti gibi bir dizi ayrıcalığa sahip./BBC