Sosyal Demokratlar hükümeti kurabilecek mi?
Almanya’da Sosyal Demokratlar (SPD), Yeşiller ve Hür Demokratlar (FDP) arasında üçlü bir koalisyon hükümeti kurmak amacıyla ön görüşmeler bugün başlıyor.
Seçimler sonrasında anahtar parti haline gelen liberal parti FDP’nin, SPD liderliğinde üçlü koalisyon için görüşmeleri kabul etmesi, Sosyal Demokratların başbakan adayı Olaf Scholz’u umutlandırdı.
Bugün ilk olarak Yeşiller düzenledikleri basın toplantısıyla SPD ile üçlü görüşmelere başlamaya hazır olduklarını duyurdu ve FDP’ye çağrıda bulundu. Ardından Hür Demokratlar, bu çağrıya olumlu yanıt verdi.
Tarafların önümüzdeki günlerde üçlü görüşmelerde ilerleme sağlaması durumunda, bu kez koalisyon hükümeti için resmi müzakerelere geçilecek.
Eğer bir kriz yaşanmazsa, bu müzakerelerin en erken Noel tatili öncesinde, Aralık ayı ortasında tamamlanması hedefleniyor.
FDP lideri Christian Lindner’in düzenlediği basın toplantısında, SPD ve Yeşiller ile üçlü görüşme için kendilerine yapılan daveti kabul ettiklerini açıklarken temkinli konuşması dikkat çekti.
Lindner, bu aşamada görüşmelerin ortak bir zemin olup olmadığını görmek amaçlı olduğunu kaydetti.
Pazarlık gücünü artırmak isteyen Lindner, FDP açısından, muhafazakar Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) liderliğinde ve Yeşiller ile birlikte üçlü bir koalisyon hükümeti kurmanın da, alternatifler arasında bulunmaya devam ettiğinin altını çizdi.
Büyük görüş farklılıkları
26 Eylül seçimlerinden birinci parti olarak çıkan Sosyal Demokrat Parti (SPD), sosyal politikalar, ekonomi, iklim koruma gibi bir çok konuda Yeşiller ile yakın görüşleri savunuyor.
Ancak FDP, SPD ve Yeşiller’in seçim öncesinde vaat ettikleri, asgari ücreti artırma, zengin kesimlerden daha fazla vergi alma gibi politikalara karşı çıkıyor.
Hür Demokratlar, Yeşiller’in iklim koruma konusundakini hedeflerini de aşırı buluyor, bu adımların iş dünyasını olumsuz etkileyebileceği uyarılarında bulunuyor.
Bununla birlikte seçimler sonrasında nabız yoklama temasları çerçevesinde birkaç kez bir araya gelen Yeşiller ve Hür Demokratlar, uzlaşma yönünde mesajlar verdiler.
Parti liderleri, Almanya’da altyapının modernleştirilmesi, dijitalleşme gibi bir çok konuda benzer hedefleri olduğunu kaydettiler.
FDP derin anlaşmazlık yaşanması durumunda SPD ile görüşmeleri sonlandırabilir ve daha yakın görüşleri paylaştığı CDU/CSU liderliğinde bir koalisyon seçeneğine yönelebilir.
Almanya’nın yakın tarihinde ilk kez üçlü bir koalisyon hükümetinin kurulacak olması, gelişmeleri daha da ilginç hale getiriyor.
Süreç nasıl işleyecek?
SPD, FDP ve Yeşillerin liderleri, Perşembe günü ilk üçlü görüşmelerini gerçekleştirecek. Yerel saatle 11:00’de başlaması planlanan heyetler arasındaki görüşmenin, en az 6 saat sürmesi öngörülüyor.
Bu görüşmenin olumlu geçmesi durumunda, tarafların bir sonraki görüşme için gün belirlemesi, konuların daha derin bir şekilde ele alınması bekleniyor.
Hem FDP hem de Yeşiller, pazarlıkta ellerini güçlü tutmak için, CDU/CSU liderliğinde üçlü koalisyon seçeceğini de gündemde tutmaya devam ediyorlar.
Ancak FDP lideri Lindner, SPD ile görüşmeler devam ederken, CDU/CSU ile “paralel görüşmeler” yapmayacaklarının altını çizdi.
Hristiyan Demokratlar’da kriz büyüyor
Liberallerin nabız yoklama temasları sonrasında, SPD ve Yeşiller ile üçlü koalisyon için görüşmelere başlama kararı, Angela Merkel’in Hristiyan Demokrat bloğu (CDU/CSU) içerisinde ise tartışmaları alevlendirdi.
CDU/CSU’nun başbakan adayı Armin Laschet, FDP ve Yeşillerin’in SPD ile görüşmelere başlama kararına saygı duyduklarını, ancak bu görüşmelerde ilerleme sağlamaması durumunda, kendilerinin koalisyon görüşmelerine hazır olduklarını açıkladı.
Bu üç partinin renklerine atıfla “Jamaika Koalisyonu” olarak adlandırılan alternatif koalisyon hükümeti Laschet tarafından hala gerçekleştirilebilir görülse de, Hristiyan Demokratlar içerisinde bu seçeneği inandırıcı bulanların sayısı azalıyor.
Laschet’i seçimlerde başarısız olarak gören kesimler ise artık eleştirilerini daha yüksek bir sesle dile getirmeye başladı.
Hristiyan Demokrat Birlik’in (CDU) kardeş partisi Hristiyan Sosyal Birlik’in (CSU) lideri Markus Söder yaptığı basın toplantısında, bu koşullarda Jamaika Koalisyonu’nu gerçekçi görmediğini ifade etti.
Söder, Hür Demokratların SPD ile görüşmelere başlama kararının, fiilen Jamaika Koalisyonu alternatifinin reddedilmesi anlamına geldiğini söyledi.
Almanya’da 26 Eylül’de yapılan genel seçimlerde SPD yüzde 25,7’lik oy oranıyla birinci parti olmuş, Hristiyan Demokratlar (CDU/CSU) tarihlerindeki en kötü sonucu olarak, yüzde 24,1 oy oranıyla ikinci sıraya gerilemişti.
Yeşiller yüzde 14,8 ile üçüncü, liberal Hür Demokratlar da yüzde 11,5 oy oranıyla dördüncü parti olmuştu.
16 yıldır iktidarda olan Başbakan Angela Merkel, aktif siyaseti bırakma kararı nedeniyle bu seçimlerde aday olmamış, partisi Hristiyan Demokratların adayı Laschet’e destek vermişti.
Merkel, ülkede yeni koalisyon hükümeti kurulana dek görevini sürdürecek./BBC Türkçe