Avusturya’da ne kadar Türkiye kökenli yaşıyor? | Neden hesaplanamıyor?

| Adem Hüyük

Türkiye ile Avusturya arasında 15 Mayıs 1964 tarihinde imzalanan işgücü anlaşmasının üzerinden 60 yıl geçti. Misafir işçi olarak göç eden insanların sayısı her yıl artarak çoğalmış ancak asıl büyük patlama, geri dönmek için gelen işçilerin kalmaya karar vermesiyle başlayan aile birleşimiyle yaşanmıştır.

1990’ların başına kadar Avusturya’da kalıcı ikamet eden Türkiye kökenlilerin sayısı neredeyse net bir şekilde resmi kurumlar tarafından biliniyordu. Zira o tarihlerde Avusturya vatandaşlığına geçilmiş olsa da doğum yeri Türkiye olduğundan nüfus tespiti yapılabiliyordu.

Türkiye kökenlilerin ülkedeki ikinci kuşağında henüz Avusturya vatandaşlığına geçişler tercih edilmiyor, dolayısıyla ikinci kuşağın Avusturya’da doğan çocukları Türk vatandaşı olarak kayıtlara geçiyor ve nüfus tespitini kolaylaştırıyordu.

İki ülkenin nüfus rakamları farklı

Avusturya İstatistik Kurumu 2024 yılı verilerine göre, Avusturya’da 124.068 Türk vatandaşı yaşamakta.

Ancak bu rakam; yaklaşık altı yıl önce Türkiye tarafından bakıldığında daha fazla çıkabiliyordu. Bunun nedeni ise iki ülkenin vatandaşlık yasalarının farklı olmasıydı.

Avusturya vatandaşlık kanununda bazı durumlar hariç, çifte vatandaşlık yasak olurken, Türkiye vatandaşlık kanununda çifte vatandaşlığa izin verilmektedir. Dolayısıyla, Avusturya vatandaşlığını alabilmek için şart koşulan önceki vatandaşlığından ayrılan, ancak daha sonra Türk vatandaşlığını tekrardan geri alanlar, iki ülke nüfus verilerinin arasında farklılık yatmıştır.

2017 – 2018 yıllarında Avusturya resmi verilerindeki Türk vatandaşı sayısından, Türkiye resmi verileri 19.000 kişi fazla göstermiştir. Bu durum bile tek başına ülkede yaşayan Türkiye kökenlilerin sayısını tespit etmeyi zorlaştırmıştır.

Vatandaşlığa geçen ailelerin doğan çocukları

Türkiye kökenlilerin Avusturya’daki üçüncü kuşağı, nüfus tespitinin önünü kesen doğal sürece girmiştir. Avusturya vatandaşlığının artık daha çok talep edilmesi üçüncü nesilde kendisini göstermiş ve onların doğan çocuklarının da Avusturya vatandaşı olmaları, göçmen veya göçmen kökenli olarak nüfus kayıtlarına girmelerini olanaksız kılmıştır. Zira anayasa göre onlar artık Avusturyalıdır ve kayıtlara böyle geçmelidir. Ayrıca bu çocukların artık Türkiye ile resmi bir bağlarının kalmamasından dolayı, Türkiye resmi kurumları da bir rakam verememektedir.

Avusturya’da ne kadar Türkiye kökenli yaşıyor?

Avusturya İstatistik Kurumu 2024 yılı verilerine göre, Avusturya’da 124.068 Türk vatandaşı yaşamakta.

Ve yine aynı veriler, Türkiye’de doğmuş 165.300 kişinin Avusturya’da yaşadığını belirtiyor.

Bu rakamlara göre, 165.300 kişiden 43.096’sı Avusturya vatandaşlığına geçmiştir. [Ancak; 124.068 Türk vatandaşı içindeki “Avusturya’da doğmuş” olanlar, 165.300 rakamının içerisinden çıkartılmış mıdır?] “Bu sorunun yanıtına kurumdan henüz bir yanıt gelmedi.”

Avusturya İstatistik Kurumu ve Avusturya Entegrasyon Fonu [ÖIF] göçmen rakamlarını verirken, anayasaya ters düşmemek için, Avusturya vatandaşlığına geçmiş göçmenleri, “yabancı ülkede doğanlar” olarak niteliyor ve ırkçılık suçlamasına maruz kalmak istemiyor.

Ancak bu tespit 2024 yılı raporuna göre, ülkede yaşayan toplam yabancı sayısı 2.038 milyon rakamını çürütüyor. Çünkü yabancı ülkede doğan Avusturya vatandaşının, Avusturya’da doğan çocukları bu rakamın içinde yer almıyor.

Çeşitli çevrelerce farklı rakamlar verilmiş olsa da Avusturya’da yaşayan Türkiye kökenlilerin yaklaşık 320.000 olduğu tahmininde birleşiliyor.

Sonuç olarak; Avusturya’da yaşayan Türkiye kökenlilerin nüfusunun tam olarak tespit edilememesinin ana nedeni Avusturya Anayasası’nın, “Avusturyalılar kökene, dinine, cinsiyetine göre ayrılamaz, ayrımcılık yapılamaz ve grafikle dirilemez” maddesidir. | ©DerVirgül