Eşit Haklar: Avusturya’da Bir Milyon Kişinin Oy Hakkı Yok

Adem Çetin

Avusturya’da 1,1 milyon insanın oy kullanma hakkı yok: Bu demokrasiyle bağdaşıyor mu?

Kararlaştırılan erken genel seçimlere gidilmesine aylar kala, bir milyondan fazla insanın oy kullanmasına izin verilmiyor çünkü Avusturya vatandaşı değiller.

Avusturya’da yabancı vatandaşların yüzde 60’ı ülkede beş yıl veya daha fazla süre yaşamakta.

Yaklaşık yüzde 40’ı, yarım milyondan fazla kişi ise, on yıldan fazla bir süredir burada yaşıyor.

Ekim 2017’de yapılan erken genel seçimlerinde, 2013 yılına göre daha az sayıda kişi oy kullanma hakkına sahipti.

Yapılan bu araştırmalar, Avusturya seçmen nüfusunun doğal yollardan eridiğini göstermektedir.

Yabancı vatandaşların yaklaşık yarısı AB vatandaşı olmasına rağmen, genel seçimlerde oy hakkı verilmemektedir.

Sekiz milyonluk bir ülkede, bir milyon seçmenin oy hakkının olmaması demokrasilerde ve toplumsal yaşamda oluşabilecek bir takım sorunların ana kaynağı olarak ta kendisini göstermektedir.

Bu durum oy kullanma hakkı olmayan göçmenlerin, uzun yıllar yaşadıkları ülkede toplum ve politikaya daha az ilgi duymalarına, dolayısıyla birlikte yaşamın siyasi ve kültürel alt yapısının oluşturulmasında söz sahibi olmadıkları hissini uyandırmaktadır.

Avusturya vatandaşlığının alınmasında uygulanan katı kuralların yumuşatılmasından bağımsız olarak,  oy kullanma hakkı vatandaşlıktan ayrılabilir.

Dünyanın pek çok ülkesinde örneklerinin de görüldüğü gibi, belirli bir süre ülkede yaşamış ve halihazırda yaşayan vergi mükelleflerinin, genel ve yerel seçimlerde oy hakları olmalıdır.

Yabancı vatandaşların beş yıllık ikamet süresinden sonra oy kullanmalarını sağlayacak olan uygulamayı, 2004 yılında Anayasa Mahkemesi’ne götüren SPÖ ve Yeşiller Partisi’ne mahkeme ret yanıtını vererek, ‘vatandaş hakkının, vatandaşlıkla’ mümkün olabileceğine hükmederek, anayasa değişikliğiyle bu uygulamanın mümkün olacağını belirtmişti.

19. yüzyılda, oy hakkı olmayan işçileri savunan bir hareket misyonunu üstlenen Sosyal Demokrat Parti (SPÖ), bugün aşırı sağ FPÖ’den korkması nedeniyle, Avustralyalı olmayanlar için daha hızlı vatandaşlığa geçme veya oy haklarının verilmesi konusunda pek direnç göstermemekte.

Anayasa Mahkemesi’nin işaret ettiği, Avusturya Anayasa’sında yapılması gereken değişikliğin mümkün olması için, parlamentoda büyük bir çoğunluğun evet oyu vermesi gerekmektedir.

Özellikle Halk Partisi’nin (ÖVP), olmaz sa olmaz desteği kaçınılmaz olarak kendisini gösteriyor.

FPÖ’nün hayır oyu vereceği düşünüldüğünde, geride kalan tüm partilerin evet demesi halinde Anayasa değişikliği mümkün olma ihtimali bulunmakta.

Göçmenlere ‘’Eşit Haklar’’ kapsamında seçme ve seçilme hakkının tanınması konusunda, göçmenlerin siyasi partilere örgütlü bir biçimde baskı ve yaptırım uygulama yöntemleriyle çalışmalar yürütmesi kaçınılmaz bir görev olarak benimsenmelidir.

Avusturya Vatandaşlığının alınmasında uygulanan ‘’keyfi’’ ve yasal zorluklara karşı yürütülmesi gereken sivil iradeli örgütlü tavır, kendisini Avusturya vatandaşı olmadan da, eşit haklara sahip olma yolunda da göstermek zorundadır.

Avusturya’nın göçmenlere uyguladığı ve her gecen gün biraz daha zorlaşan oturum izni ve vatandaşlık konularından doğan yabancılaşma, yerli halk ile göçmenler arasındaki uçurumun biraz daha açılmasına neden olmaktadır.

Kendilerinin söz sahibi olmadıklarını düşünen göçmenler, üretimde, toplumsal yaşamda ve siyasi alanda içine dönük getto bir yaşam yolunu seçmektedir.

Entegre olmamakla suçlanan göçmenlerin, siyasi ve kültürel alanda önünü kesen katı kanunların yumuşatılması ve göçmenlere hayatın her alanında yerli halkla eşit şartların sunulması, daha güzel, yaşanılabilir bir Avusturya doğuracağı unutulmamalıdır.

Peki Avusturya Vatandaşlığı Nasıl Alınır?

Avusturya vatandaşlığı başvurusu aşamanızda kan bağınız yolu ile otomatik olarak vatandaşlık kazanabileceğiniz gibi, daha başka faktörler sebebi ile de vatandaşlık başvurunuzu gerçekleştirebilirsiniz.

Avusturya vatandaşlığı için yapılan başvurular belirli standartlar göz önünde bulundurularak kategorilere ayrılmıştır.

Dahil olduğunuz kategoriyi bularak evraklarınızı hazırlamanız gerekmektedir.

Yasal Haklar (Rechtsanspruch) İle Avusturya Vatandaşlık Şartları

Başvuru sahibi 18 yaşından küçük (reşit değil), bekar ve anne ya da baba Avusturya vatandaşı ise Avusturya vatandaşlığı başvurusu hakkı kullanılabilmektedir.

Ancak bunun için hususi kimlik kartına ya da yasal ikamet iznine sahip olunması gerekmektedir.

Avusturya vatandaşı olmasanız dahi ülkede asgari olarak 10 yıldır ikamet ediyorsanız vatandaşlık hakkı elde edebilmeniz mümkün olmaktadır.

Bazı durumlarda 10 yıllık süre zarfı 6 yıla kadar inebilmektedir.

Fakat bu alternatif için bazı şartların yerine getirilmiş olmanız gerekmektedir.

Avrupa ülkesi vatandaşlığınız bulunuyorsa Avusturya vatandaşı olmasanız dahi sizlere 10 yıldan önce vatandaşlık hakkı tanınabilmektedir.

Ayrıca anne ya da babanız Avusturya vatandaşı olmasa dahi siz Avusturya topraklarında dünyaya geldi iseniz yine vatandaşlığınız ikametinizden altı yıl sonra geçerli olacaktır.

Mesleğiniz, başarılı olduğunuz spor dalı ya da bilimsel faaliyetlerinizdeki üstün başarınız ya da olası başarılarınız sayesinde vatandaşlık hakkınız geçerli prosedürden daha kısa sürede (altı yıl) verilebilmektedir.

Ülkede mesleğiniz gibi sizi bağlayan sebepler dolayısı ile yasal olarak aralıksız şekilde 15 yıldır ikamet ediyorsanız ve bu mesleki bağlılığınızı kanıtlayabilirseniz, herhangi bir bekleme prosedürü olmadan yine vatandaşlık talebinde bulunabilmektesiniz.

Nesep Yolu İle ( Abstammung) Avusturya Vatandaşlık Şartları

Soy- kan bağı yolu ile Avusturya vatandaşlığı kazanmanız bu kategori dahilindedir. Anne ve babanız Avusturya vatandaşı ise herhangi bir prosedür olmadan Avusturya vatandaşı sayılacaksınız. Ebeveynlerden yalnızca anne Avusturya vatandaşı olsa dahi yine herhangi bir formaliteye gerek kalmadan vatandaşlık hakkı kazanmaktasınız. Ancak yalnızca baba Avusturya vatandaşı ise o zaman mahkemelerce onaylı bir ebeveyn belgesi alınması gerekecektir. Gayri meşru çocuklarda ise ebeveyn anne ise Avusturya vatandaşı, ebeveyn baba ise ancak anne ve babanın evlilikleri söz konusu olduğunda çocuğun vatandaşlık talebinde bulunması olası olmaktadır.

Başvuru Yolu İle ( Verleihung) Avusturya Vatandaşlık Şartları

Bu başvuru şeklinde kan bağınız ya da yasal haklarınız olmasa dahi Avusturya vatandaşlığı başvurusu gerçekleştirebilmeniz için ülkenin tanıdığı haklar olacaktır.

Ülke için belirli şartlar yerine getirildiği takdirde vatandaşlık kazanma hakkınız söz konusu olabilmektedir.

Avusturya vatandaşlık şartları arasında belki de ülke için en önemli olacak kriterler arasında bulunan faktör maddi kaynaklarınız ve finansal durumunuz olacaktır.

Avusturya’da ikamet ederken herhangi bir sosyal yardıma ihtiyaç duymadan ekonomik olarak sıkıntısız yaşamanız gerekmektedir.

Son üç yıl içerisinde herhangi bir sosyal yardım almamış olmanız ekonomik durumunuz adına ülkenin değerlendireceği bir formalite olacaktır.

Avusturya vatandaşlığı başvurusu için ülkenin değerlendireceği bir önemli kriter daha Avusturya’ya uyum şartlarınız olacaktır.

Ülkeye kültürel, ekonomik, politik olarak ne derece uyum sağladığınız ülkenin sizi tabi tutacağı testlerle belirlenecektir.

Mesleğinizin Avusturya için ne kadar uygun olabileceği de ikametiniz ve vatandaşlık hakkı kazanmanızda değerlendirmeye alınacaktır.

Avusturya vatandaşlık başvurusu için sabıka kaydınız da önemle incelenecek kriterler arasındadır.

Herhangi bir sabıka kaydınız bulunmamalıdır. Belirli suçlardan dolayı ceza almış olmak vatandaşlık başvurunuzu geçersiz kılabilmektedir.

Bunun yanı sıra  ağır idari suçlarınızı ve hatta ciddi bir trafik cezanızın bulunmaması da ülkede vatandaşlık kazanımı açısından önem arz etmektedir.

Avusturya vatandaşlığı için ülkeye uyum sağlamanız genel olarak öncelikli değerlendirmeler arasında olup, bu faktörlerin için de önemli sayılacak bir diğer etken de Almanca dil bilginizdir.

Başvurunuz esnasında Almanca seviyeniz ölçülecek ya da sizin Almanca dil yeterliliğinizi kanıtlayacak bir belge beyan etmeniz gerekecektir.

Dil yeterliliğinizin a2 seviyesinde olması gerekmektedir.

Bir evrak beyanında ya da teste tabi tutulduğunuzda asgari olarak bu seviyeye ulaşmanız gerekmektedir.(virgül.at)

(Avusturya Vatandaşlığı Nasıl Alınır? Bilgileri  www.eagvs.com sitesinden yararlanılarak yazılmıştır.)

© Bild: virgül.at