Hükümet Viyana Belediye Evlerini Satacak Mı?
Yaklaşık iki milyon nüfusu olan, Avusturya’nın Başkenti Viyana’nın, yüzde 62’si belediye konutlarında yaşıyor. Dünyanın konut bakımında örnek aldığı Viyana Belediye Evleri, ÖVP Hükümeti tarafından özelleştirilmek isteniyor. Belediye evleri özelleştirilirse ne olur?
Adem Hüyük
Almanca konuşulan dünyanın en büyük ikinci şehri – Berlin’den hemen sonra.
Avusturya’nın başkenti Viyana.
Viyana’daki ev kiraları, dünyadaki hemen hemen tüm diğer şehirlerden daha ucuz.
Bunun nedeni, belediye konutlarından kaynaklanmaktadır.
Son 10 yılda yaklaşık 200 Bin nüfus artışı yaşayan Viyana’nın, yüzde 62’si yardımlı konutlarda yaşıyor.
Viyana şehrinin yaklaşık 220.000 belediye konutu var.
Ayrıca, 200.000 kar amacı gütmeyen kooperatif (Genossenschaftswohnungen) konutu var.
Belediye evlerinin metrekaresi 5,58 Euro olarak hesaplanıp kiralanmaktadır.
Bu gün Viyana’da özel mülklerin, metrekaresinin 14 ila 17 Euro arasında seyretmesinin en büyük nedeni, belediye evlerinin daha ucuz olmasından kaynaklanmaktadır.
Zira, Berliner Tagesspiegel gazetesi manşetleri: “model olarak Viyana: kiracılar için bir cennet”.
New York’tan Hong Kong’a kadar, Viyana’daki sergilenen yaşam modeli hayranlık doğuruyor.
Birçok büyük şehir Viyana’yı örnek almak istiyor.
Yeni konut projelerinin, üçte ikisi sübvansiyonlu konutlara ayrılmıştır.
Kiracılar için bu şu anlama gelir: Metrekare başına maksimum 5 Euro kira, zaman sınırı yok ve komisyon yok.
Belediye Evlerinin Mimarı Jakob Reumann
10. Viyana Bölgesinde bir meydana (Reumannplatz) ismi verilen Jakob Reumann, belediye başkanlığı sırasında, belediye evlerini ilk inşa eden olarak tarihe geçmiştir.
1919 yılındaki belediye seçimlerinde Sosyal Demokratlar çoğunluğu sağlamış ve Jakob Reumann belediye başkanı seçilmiştir ve böylece bugün kentin dünya çapında “Kızıl Viyana” olarak tanınmasına yol açan dönem başlamıştır.
Sosyal konut yapımı (1919 ile 1934 yılının başı arasında -özellikle 1923 yılından itibaren yürürlüğe giren amaca yönelik konut inşaatı vergisi sayesinde, toplam 63 bin konut inşa edilmiştir) ve daha önce emsali görülmemiş bir sosyal politika (ağırlık noktalarını bakım evlerinin yapılması, anneler için danışma merkezleri, anaokulları, çocuk yuvaları ve çocuk hastaneleri, ayrıca öğrencilere yemek, ücretsiz okullar ve liberal bir eğitim politikası oluşturur) uluslararası alanda örnek alınacak düzeydedir.
Sosyal Kaynaşma ee Gettolaşma
Viyana Belediye Evlerinin bir diğer özelliği ise, kentin tüm alanlarında bulunmasıdır.
1. Viyana Bölgesi hariç her alanda belediye konutları görmek mümkündür.
Bu durum sosyal statüleri aynı olmayan insanların, bir arada yaşamaları ve sınıf farklılıklarının en azından konutların coğrafi dağılımında engellenmesi olarak düşünülmüştür.
Bu gün Viyana zenginlerinin ikamet ettiği bölgelerde, belediye evleri bulunmakta ve bir işçi, emekli, göçmen, mülteci gibi sınıf farklılıkları gösteren katmanların o bölgelerde, ikamet etmesine olanak sağlamaktadır.
Bu durum, sınıf farklılıklarının beraberinde getirdiği, kentin belirli bölgelerinde gettolaşmanın önüne kısmen de olsa geçmektedir.
ÖVP Özelleştirmek İstiyor
Dünya kentleri için bir başarı modeli olan Viyana Belediye evleri, Halk Partisi (ÖVP) gözünde bir değeri yok.
ÖVP, Viyana belediye konutlarını özelleştirmek istiyor.
Belediye evlerinde oturan ve durumları iyi olan kiracıların, oturdukları daireleri satın almaları olarak öngörülen plan aslında, spesifik olarak, bu, belirli bir gelir sınırının üstünde olan kiracıların belediye konutlarını satın almaları gerektiği anlamına gelir.
Peki Parası Olmayan?
Belediye evlerinde oturan kiracıların, oturdukları daireyi alma imkanları yoksa, bu evleri kim alacak?
Satıldıktan sonra, özel mülk olacak olan bu dairelerin, metrekare fiyatları 14 ila 17 Euro’ya çıkamayacağının garantisi var mı?
Şayet hükümet, kiraların artmayacağını garanti edecek olursa, bu daireleri kim neden satın alacak?
ÖVP Hükümetinin asıl amacı, emlak piyasasının fiyat artışını engelleyen belediye konutlarını işlevsiz hale getirerek, seçimlerde en büyük maddi desteği aldığı emlak sermayesinin önünü açmak olacaktır.
Almanya Örneği
Belediye konutlarının özelleştirilmesinin yol açtığı çöküşü Almanya’da görmek mümkün. 1990’larda birçok konut birimi orada satıldı, kira fiyatları çok hızlı ve yüksek derecede artı.
Bu artış, son 10 yılda yüzde 60’ın üzerinde yaşandı.
6 Nisan 2019’dan itibaren daireleri belediyeye geri verilmesi için bir referandum yapıldı.
Belediye evleri geri almaya başladı.
Almanya’da, kiralanan konutların sadece yüzde 3,9’u sosyal konuttur – Avusturya genelinde ise yüzde 26’dır.
Bunların çoğu Viyana’da bulunmaktadır.
ÖVP, Viyana evlerini özelleştirebilmesi için, Viyana Eyalet Seçimlerinde başarı elde etmesi gerekmektedir.
Yaklaşan eyalet seçimleri nedeniyle özelleştirme tartışmaları yeniden başladı.
Son kararı Viyanalılara verecek.
Belediye evlerinin mimarı SPÖ, yüz yıldan daha fazla bir zamandır Viyana eyaleti ve belediyesini yönetmekte. |virgül
Yararlanılan Kaynaklar:
1848’den günümüze Viyana Tarihi
Kontrast Gazetesi Makalesi
Profil Dergisi Makalesi
Berliner Tagesspiegel Gazetesi Makalesi