“Kâğıt kürek işleri” deyimi ne anlama geliyor?

| Derleyen Adem Hüyük

Avrupa’da yaşayan Türkiye kökenliler arasında yaygın olarak kullanılan “kâğıt kürek işleri” deyimi, bürokratik işlemleri ve resmî evraklarla uğraşmayı ifade ediyor. Bu ifade, özellikle işçilerin karmaşık ve zaman alıcı resmî süreçlerde yaşadığı zorluklara dikkat çekiyor.

2018 ve 2019 yıllarında, Viyana’daki Türkçe danışmanlık hizmetleri üzerine Virgül’ün yaptığı bir araştırmada, danışmanlık bürosu açmak isteyen bir kişi, sunduğu hizmeti “Viyana’daki Türklerin kâğıt kürek işlerini yapacağız” sözleriyle özetledi. Ancak “kürek” kelimesinin neden kullanıldığı konusunda kendisi de net bir bilgiye sahip değildi.

Deyimin anlamı ve kökeni

Türkiye’de yaygın olarak bilinmeyen bu deyim, Avrupa’da yaşayan göçmen işçiler arasında yerleşmiş bir söylem hâline gelmiş durumda. Resmî belgelerle, formlarla ve dilekçelerle uğraşmayı ifade eden bu tabir, genellikle bürokratik işlemlerin karmaşıklığına ve zorluklarına atıfta bulunuyor.

Avusturya ve diğer Avrupa ülkelerinde yaşayan göçmen işçilerin çoğu, evlerinde önemli resmî belgeleri sakladıkları özel dosyalar bulunduruyor. Bu dosyalar; ikamet belgesi [Meldezettel], çocukların sağlık kayıtları [Eltern-Kind-Pass], çocukların okul belgeleri, aile yardımı formları, kredi ve sigorta poliçeleri, pasaportlar ve oturum kartları gibi birçok evraktan oluşuyor.

İşçilerin yoğun çalışma temposu içinde bu tür evrak işleriyle ilgilenmesi, genellikle karmaşık ve zaman alıcı bir süreç olarak görülüyor. Vergi beyannameleri, iş sözleşmeleri, sosyal güvenlik işlemleri ve benzeri resmî prosedürler işçiler için büyük bir yük oluşturuyor. Bu nedenle sendikalar, insan kaynakları departmanları ve danışmanlık büroları, işçilerin bu süreçleri daha kolay yönetmesine yardımcı oluyor.

“Kürek” neyi temsil ediyor?

Deyimde geçen “kürek” kelimesi, işçilerin bürokratik süreçlerde karşılaştığı zorlukları simgeliyor. “Kürek çekmek” veya “kürek mahkûmu” gibi ifadelerde olduğu gibi, burada da yorucu ve sürekli tekrar eden bir iş yüküne gönderme yapılıyor. Bürokratik engeller ve resmî işlemlerle uğraşmak, işçiler için fiziksel olmasa da zihinsel olarak ağır bir yük anlamına geliyor.

Sonuç

“Kâğıt kürek işleri” deyimi, Avrupa’da yaşayan Türkiye kökenliler arasında resmî evrak işlemlerinin zorluğunu ifade eden yaygın bir söylemdir.

Kâğıt → Evrak, belge, form, dilekçe gibi resmî dokümanları temsil eder.
Kürek işleri → Ağır, yorucu ve sürekli tekrar eden işleri ifade eder.

Deyimin kökeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bürokratik süreçlerin karmaşıklığını ve zaman kaybettirici doğasını anlatmak için halk arasında yaygınlaşmış olması muhtemeldir.| ©DerVirgül