Yorum | Viyana Belediye Evleri Neden Önemli?

Adem Hüyük  

Almanca konuşulan dünyanın en büyük ikinci şehri – Berlin’den hemen sonra – Avusturya’nın başkenti Viyana. 

Viyana’daki ev kiraları, dünyadaki hemen hemen tüm diğer şehirlerden daha ucuz. 

Bunun nedeni, belediye konutlarından kaynaklanmaktadır. 

Son 10 yılda yaklaşık 200 Bin nüfus artışı yaşayan Viyana’nın, yüzde 62’si yardımlı konutlarda yaşıyor. 

Viyana şehrinin yaklaşık 220.000 belediye konutu var. 

Ayrıca, 200.000 kar amacı gütmeyen kooperatif (Genossenschaftswohnungen) konutu bulunmakta. 

Belediye evlerinin metrekaresi 5,58 Euro olarak hesaplanıp kiralanmaktadır. 

Bu gün Viyana’da özel mülklerin, metrekaresinin 14 ila 17 Euro arasında seyretmesinin en büyük nedeni, belediye evlerinin daha ucuz olmasından kaynaklanmaktadır. 

Berliner Tagesspiegel gazetesi manşetlerinden: “model olarak Viyana: kiracılar için bir cennet” diyebiliyordu. 

New York’tan Hong Kong’a kadar Viyana’daki sergilenen yaşam modeli hayranlık doğuruyor. 

Birçok büyük şehir Viyana’yı örnek almak istiyor. 

Yeni konut projelerinin, üçte ikisi sübvansiyonlu konutlara ayrılmıştır. 

Kiracılar için bu şu anlama gelir: Metrekare başına maksimum 5 Euro kira, zaman sınırı yok ve komisyon yok. 

Belediye Evlerinin Mimarı Jakob Reumann 

10. Viyana Bölgesinde bir meydana (Reumannplatz) ismi verilen Jakob Reumann, belediye başkanlığı sırasında, belediye evlerini ilk inşa eden olarak tarihe geçmiştir. 

1919 yılındaki belediye seçimlerinde Sosyal Demokratlar çoğunluğu sağlamış ve Jakob Reumann belediye başkanı seçilmiştir ve böylece bugün kentin dünya çapında “Kızıl Viyana” olarak tanınmasına yol açan dönem başlamıştır. 

Sosyal konut yapımı (1919 ile 1934 yılının başı arasında – özellikle 1923 yılından itibaren yürürlüğe giren amaca yönelik konut inşaatı vergisi sayesinde, toplam 63 bin konut inşa edilmiştir) ve daha önce emsali görülmemiş bir sosyal politika (ağırlık noktalarını bakım evlerinin yapılması, anneler için danışma merkezleri, anaokulları, çocuk yuvaları ve çocuk hastaneleri, ayrıca öğrencilere yemek, ücretsiz okullar ve liberal bir eğitim politikası oluşturur) uluslararası alanda örnek alınacak düzeydedir. 

Sosyal Kaynaşma Ve Gettolaşma 

Viyana Belediye Evlerinin bir diğer özelliği ise, kentin tüm alanlarında bulunmasıdır. 

1. Viyana Bölgesi hariç her alanda belediye konutları görmek mümkündür. 

Bu durum sosyal statüleri aynı olmayan insanların, bir arada yaşamaları ve sınıf farklılıklarının en azından konutların coğrafi dağılımında engellenmesi olarak düşünülmüştür. 

Bu gün Viyana zenginlerinin ikamet ettiği bölgelerde, belediye evleri bulunmakta ve bir işçi, emekli, göçmen, mülteci gibi sınıf farklılıkları gösteren katmanların o bölgelerde, ikamet etmesine olanak sağlamaktadır. 

Bu durum, sınıf farklılıklarının beraberinde getirdiği, kentin belirli bölgelerinde gettolaşmanın önüne kısmen de olsa geçmektedir. 

ÖVP Özelleştirmek İstiyor 

Dünya kentleri için bir başarı modeli olan Viyana Belediye evleri, Halk Partisi (ÖVP) gözünde bir değeri yok. 

ÖVP, Viyana belediye seçimlerini kazandığı taktirde, belediye konutlarını özelleştirmek istiyor. 

Belediye evlerinde oturan ve durumları iyi olan kiracıların, oturdukları daireleri satın almaları olarak öngörülen plan aslında, spesifik olarak, bu, belirli bir gelir sınırının üstünde olan kiracıların belediye konutlarını satın almaları gerektiği anlamına gelir. 

Peki Parası Olmayan? 

Belediye evlerinde oturan kiracıların, oturdukları daireyi alma imkanları yoksa, bu evleri kim alacak? 

Satıldıktan sonra, özel mülk olacak olan bu dairelerin, metrekare fiyatları 14 ila 17 Euro’ya çıkmayacağının garantisi var mı? 

Şayet hükümet, kiraların artmayacağını garanti edecek olursa, bu daireleri kim neden satın alacak? 

ÖVP Hükümetinin asıl amacı, emlak piyasasının fiyat artışını engelleyen belediye konutlarını işlevsiz hale getirerek, seçimlerde en büyük maddi desteği aldığı emlak sermayesinin önünü açmak olacaktır. 

Almanya Örneği 

Belediye konutlarının özelleştirilmesinin yol açtığı çöküşü Almanya’da görmek mümkün. 1990’larda birçok konut birimi orada satıldı, kira fiyatları çok hızlı ve yüksek derecede artı. 

Bu artış, son 10 yılda yüzde 60’ın üzerinde yaşandı. 

6 Nisan 2019’dan itibaren daireleri belediyeye geri verilmesi için bir referandum yapılacak. 

Almanya’da, kiralanan konutların sadece yüzde 3,9’u sosyal konuttur – 

Avusturya’da hala yüzde 26’dır. 

Bunların çoğu Viyana’da bulunmaktadır.  

Belediye Evi İnşa Etmeye Devam  

Geçtiğimiz günlerde Viyana Belediye Başkanı Michael Ludwig yaptığı açıklamada, yeni belediye konutlarının yapılacağını duyurdu.   

Ludwig yaptığı açıklamada, bin yeni belediye evinin inşa edileceğinin müjdesini verdi.   

Viyana Belediyesi konut departmanı Wiener Wohnen, en son Kasım 2019’da 120 dairelik binanın anahtarlarını kiracılarına vermişti. |virgül 

© Bild: virgül

Yararlanılan Kaynaklar: 

1848’den günümüze Viyana Tarihi 

Kontrast Gazetesi Makalesi 

Profil Dergisi Makalesi 

Berliner Tagesspiegel Gazetesi Makalesi