Kosova ile Sırbistan arasında kimlik kartlarıyla seyahat anlaşması uygulanmaya başladı

Kosova’nın kuzeyinde Sırbistan ile sınır kapısı olan Yarinye’deki sınır geçişleri 1 Eylül öncesinin aksine artık sadece kimlik kartıyla ve ek belge olmadan yapılıyor.

Ağır taşıtlar ile araçlar artık, anlaşmanın yürürlüğe girmesinden önce beklediği süreden daha az süre sınırda bekliyor. Öncesinde formların doldurulmasından kaynaklanan gecikmeler yaşanıyordu.

Yarinye Sınır Kapısı’na giden yolda NATO’nun Kosova Gücü (KFOR) kapsamında görev yapan Amerikan askerleri ve Kosova Polisi özel birimi mensupları devriyede bulunuyor.

Kosova İçişleri Bakanı Celal Sveçla, gece 00.00’da yaptığı açıklamada, Kosova-Sırbistan giriş-çıkışlarının tüm Kosova-Sırbistan sınırlarında sadece kimlik kartlarıyla yapılmaya başlandığını doğrulamıştı.

Plaka değiştirilmesi için 61 gün ek süre

Öte yandan, Kosova ile Sırbistan arasında 31 Temmuz ve 1 Ağustos’ta gerilime neden olan iki karardan diğeri olan “Sırp makamları tarafından Kosova’daki Sırplara verilen araç plakalarının ‘RKS’ (Kosova Cumhuriyeti) plakalarına dönüştürülmesi” kararı da uygulanmaya başladı.

Gerilimlerin ardından 1 Eylül’e ertelenen karar ile ilgili Kosova ve Sırbistan arasında henüz anlaşma sağlanamadı.

Konuyla ilgili Kosova Başbakanı Albin Kurti, sosyal medya hesabından Sırpça paylaştığı görüntülü mesajında, Kosovalı Sırplara yasa dışı plakalarını yasallaştırmaları çağrısında bulundu. Kurti, plaka değiştirenlerin önemli vergi indiriminden yararlanacakları vaadinde bulundu. 

50 bin kişi plaka değiştirecek

Reuters’in Kosova yetkililerine dayandırarak verdiği habere göre, Sırp makamları tarafından verilen plakaları kullanan Kosova Cumhuriyeti vatandaşlarının sayısı yaklaşık 50 bin civarında.

Sırbistan tarafından verilen plakaların RKS olarak değiştirilme sürecinin 61 gün boyunca 34 belediye merkezinde devam edeceğini aktaran Kurti, Sırp makamları tarafından verilen plakaları kullanan Kosova Cumhuriyeti vatandaşlarının gelecek iki ay boyunca bu işlemleri yapmalarını istedi ve böylece 5 bin euroya varan vergi ve haraçlardan muaf olduklarını bildirdi.

Kosova’da 401 bin 945 RKS plakalı araç bulunduğunu, bunlardan on binlercesinin azınlık topluluklarına ait olduğunu aktaran Kurti, plaka değişiminde bulunacakların yalnızca yaklaşık yüzde 2’lik bir kısmı oluşturduğunu söyledi.

Kurti, bu plakaların eski Sırbistan Cumhurbaşkanı Slobodan Miloşeviç’in mirası olduğunu, bu mirasın Sırp vatandaşlarını geçmişte ve izolasyonda tutmaya çalıştığını kaydetti.

Kosova-Sırbistan gerginliği

Kosova hükümeti, temmuz sonunda, Sırbistan’a mütekabiliyet ilkesi doğrultusunda “Sırbistan kimlik kartları ile Kosova’ya giriş/çıkış yapanlara geçici beyan formları verilmesi“ ve ”Sırp makamları tarafından Kosova’daki Sırplara verilen araç plakalarını ‘RKS’ (Kosova Cumhuriyeti) plakalarına dönüştürülmesi” ile ilgili kararların yürürlüğe gireceğini duyurmuştu.

Kosova’daki Sırplar, buna tepki göstererek, ülkenin kuzeyindeki sınır geçişlerini kapattı ve ülkede gerilim arttı. Kosova hükümeti, daha sonra Sırbistan ile sınır kapılarına giden yollara konulan tüm barikatların kaldırılması şartıyla krize neden olan uygulamayı 1 Eylül’e erteleme kararı aldı.

NATO’nun Kosova Gücü (KFOR) bölgede istikrarın bozulması halinde müdahale etmeye hazır olduğunu açıkladı. Sorunun çözümü için taraflar arasında AB’nin kolaylaştırıcılığındaki Belgrad-Priştine Diyaloğu kapsamında görüşmeler yapılıyordu.

Çoğunluğunu Arnavut kökenlilerin oluşturduğu Kosova’nın 2008 yılında bağımsızlığını ilan etmesini Sırbistan tanımadı. Kosova’nın kuzeyindeki Sırplar ise Belgrat’ı “anavatan” olarak görüyor.

Toplam nüfusu 1,8 milyon olan Kosova’nın yüzde 5’ini Sırplar oluşturuyor.

Kosova’yı aralarında ABD’nin bulunduğu 100’e yakın ülke tanıdı. AB’nin 5 üyesi ile Rusya ve Çin, Kosova’yı tanımayan ülkeler arasında.| euronews