Avusturya’da enflasyon yükselmeye devam ediyor | yüzde 9,1

Enerji fiyatlarındaki büyük artış nedeniyle enflasyon aylardır hızla yükseliyor, Ağustos ayında Avusturya’da enflasyon oranı yüzde 9,1 oldu. Politikacılar ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) durumu düzeltmek için her türlü çabayı gösterse bile, şu an için artışın sona ermesi olası görünmüyor.

Avusturya Haber Ajansı APA röportajında Wifo enflasyon uzmanı Josef Baumgartner, “Uzun süre daha yüksek enflasyona sahip olmaya hazırlıklı olmalıyız” diyor. Bu yıl ve gelecek yıl bu kadar yüksek kalmayacak olsa da ancak 2024/25 enflasyonunun “ECB’nin yüzde 2 enflasyon hedefinden nispeten uzak” olması muhtemel değerlendirmesini yaptı. 

Baumgartner’a göre, bu yıl ve önümüzdeki yıl için Wifo enflasyon tahminleri muhtemelen tutmayacak, ancak yukarı revize edilmesi gerekecek. Haziran ayındaki tahminde Wifo, 2022 için yüzde 7,8 ve 2023 için yüzde 5,3 enflasyon bekliyor.

Tahmin süreci daha yeni başladığı için yeni tahminin ne kadar yüksek olacağını henüz kesin olarak söylenemez. Ekonomik Araştırma Enstitüsü (Wifo) ve İleri Araştırmalar Enstitüsü (IHS) tarafından 2022 ve 2023 için ortak ekonomik tahmin 7 Ekim’de yayınlanacak.

Enflasyonun temel nedeni artan enerji fiyatlarıdır. Günümüzde her şeyin daha pahalı hale gelmesinin temel nedeni, yüksek talep ve yetersiz arz nedeniyle yükselen enerji fiyatlarıdır. 

Baumgartner, “çünkü enerji fiilen her yerde mevcut olduğundan” bu sorunludur. Şirketler ve haneler için, sadece herkesin kendi elektrik ve doğalgaz faturalarında hissettiği doğrudan fiyat artışları değil, aynı zamanda bu maliyetler gıda, mal ve hizmet fiyatlarına yansıtıldığı için fiyatlarda da birçok dolaylı artış söz konusudur dedi. 

Enflasyona karşı en iyi çare, enerji arzını genişletmek olacaktır.

Baumgartner’a göre, yüksek enerji fiyatlarına ve bunun sonucunda ortaya çıkan yüksek enflasyona karşı en iyi çare, enerji arzını basitçe genişletmek olacaktır. Avrupa için bu, fosil rezervleri sınırlı olduğu için yenilenebilir enerjilerin genişletilmesi anlamına geliyor ve enerji sisteminin bu dönüşümü yıllar alacak. Bu arada politikacılar da enflasyonun etkileriyle başka yollarla mücadele etmeye çalışmalıdır.

Enflasyona kısa vadeli bir çözüm olarak faiz oranlarını yükseltmek

Enflasyonu önlemenin daha kısa vadeli bir yolu faiz oranlarını yükseltmektir. ECB bunu Temmuz ayından beri yapıyor kilit faiz oranı sadece iki faiz adımı içinde sıfırdan yüzde 1,25’e yükseltildi. Dik tırmanışa rağmen, hala iyileştirme için yer var. IFO ekonomi şefi Timo Wollmershäuser, merkez bankasının kilit faiz oranını yüzde 4’e çıkaracağını varsayıyor.
Baumgartner de henüz faiz artırımlarının sonunu görmüyor. Ancak, merkez bankası Avrupa’da zor bir durumla karşı karşıya. Çünkü yüksek enerji fiyatlarına karşı elindeki araçlarla mücadele edebilmek için, ekonomide enerji talebinin azalması için faiz oranlarını çok sert bir şekilde yükseltmesi gerekecekti. Ancak bu aynı zamanda daha az üretim anlamına gelir ve daha fazla iflas ve daha yüksek işsizlik anlamına gelen bir durgunluk yaratır.

ECB, kilit faiz oranını yükseltirken bir denge sağlamalı

Bu nedenle ECB, enflasyonu kontrol altına almak ile ekonomiyi durdurmak arasında bir denge kurmaya çalışmalıdır. Almanya için kışın bir durgunluk senaryosu şimdiden tahmin ediliyor Wifo uzmanına göre Avusturya hala eşiğinde. Baumgartner, “Yıl sonunda Avrupa’da resesyona girersek, faiz artışlarının seyri yavaşlayabilir” diyor.

AB’nin enflasyona müdahalesi ve yüksek enerji fiyatları önemli

Bu nedenle, AB’nin enerji fiyatlarını düşürmek için siyasi olarak nasıl müdahale ettiği de önemlidir. Cuma günkü AB enerji bakanları toplantısında çeşitli öneriler tartışılacak. Enerji tasarrufu planlarına ek olarak, ortak gaz alımları, Rusya’dan gaz alımları için maksimum fiyat veya enerji şirketlerinin fazla karlarının alınması tartışılıyor. Ayrıntılı planlar Eylül ayı sonuna kadar hazır olmalıdır.

Gaz satın alırken tedarikçilere destek uygulanabilir bir seçenektir

Baumgartner’ın görüşüne göre, daha ucuz fiyatları müşterilere iletebilmeleri için gaz satın alırken tedarikçileri desteklemek uygun bir seçenektir. Öte yandan, enflasyona karşı bir önlem olarak – Macaristan’da benzin için kullanılanlar gibi – doğrudan fiyat kontrollerinin çok azını düşünüyor. Bunun nedeni, bunun daha az fosil yakıt tüketmeye yönelik teşvikleri azaltacağı ve enflasyonu kendi başına idare edebilen daha zengin hane halklarının daha yoksul hanelere göre daha fazla destek alma eğiliminde olacağıdır. Baumgartner, böyle bir müdahalenin “özellikle daha uzun bir süre içinde yurt içi arz üzerinde çok olumsuz etkileri olacağını, çünkü fiyat kontrollerinin olmadığı komşu ülkelerdeki üreticilerin daha yüksek fiyatlarla satış yapabileceğini” söylüyor.

Rusya’ya yaptırımların kaldırılmasının bir etkisi olmaz

Baumgartner’ın bakış açısından, Rusya’ya yönelik yaptırımların kaldırılmasının bile -bazı politikacıların önerdiği gibi- hiçbir etkisi olmayacaktır. Çünkü yaptırımların kaldırılması veya gevşetilmesi durumunda Rusya’nın gerçekten daha fazla gaz tedarik edip etmeyeceği çok şüpheli. Rusya, Ukrayna’nın işgalinden önce başlayan Avrupa ile ekonomik bir savaş içinde. Daha 2021 yazının başlarında Gazprom, Avrupa’daki gaz depolama tesislerinde herhangi bir şeyi depolamayı durdurmuştu ve bu nedenle, Ukrayna’ya yönelik saldırı ve müteakip AB yaptırımlarından önce bile gaz arzını büyük ölçüde kısıtlamıştı. |© DerVirgül