Avusturya’da GIS Çıkmazı

Avusturya devlet televizyon ve radyo kurumu ORF’nin finansal kaynağını sağlamak için uygulanan, ‘’Bilgi Servisi Aidatı’’ (GIS) ödeneğinin kaldırılması, özellikle Özgürlük Partisi (FPÖ) tarafından ileri sürülmüştü.

Bir önceki ÖVP-FPÖ koalisyon hükümeti döneminde kaldırılması FPÖ tarafından gündeme getirilmiş ve Avusturya’da yılda bir defa uygulanan ‘’Direk Demokrasi’’ uygulaması aracılığıyla imza toplanmıştı.

’Direk Demokrasi’’, değiştirilmesi istenen ve bilir kişiler tarafından hazırlanan somut talepler üzerinden, vatandaşlar bağlı bulundukları belediyelere bizzat giderek, dilekçe vererek imza vermiş oluyorlar.

Bu kapsamda, GIS ödeneğinin kaldırılması için başlatılan imza kampanyasına 320.239 kişi dilekçe vermişti.

Yüz bini gecen imza sayısı olan talepler Federal Parlamentoda gündeme alınarak, tartışma konusu olmaktadır.

Yine de son kararı parlamento vermektedir.

Ibiza skandalının baş göstermesiyle dağılan koalisyon hükümeti, konuyu gündemine taşıyamamış ve bir sonraki hükümete devredilmiştir.

Halk Partisi (ÖVP), GIS konusunda tam bir muamma içerisinde.

Bir yandan ORF’in bağımsız haber kaynağı olmasını savunurken, diğer yandan rekabetçi bir yayın anlayışının Avusturya’da hakim kılınmasını istiyor.

ORF’in Bilgi Özgürlüğünü savunan ÖVP, kendisini finanse edemeyen ve bu bağlamda hükümetlerden kaynak aktarılmasının sağlanması, yandaş haberciliği beraberinde getireceği ikilemi, ÖVP’nin tavrında bir bilinmezlik kaydediyor.

ÖVP ile koalisyon müzakereleri yapan Yeşiller Partisi’nin de, GIS konusunda yaklaşımı aynı bilinmezlikte.

Yeşiller, ORF’in yönetim şeklinin değişmesine tamamen karşı. Kurumun vakıf olarak devam etmesini ve Ulusal konseye bağlanmasını istemiyor.

Yeşiller, Ulusal Konsey seçimleri seçim programlarında, GIS ücretlerinin kaldırılmasını ve “sosyal açıdan kademeli bir bütçe vergisi” nin getirilmesini destekliyor.

Koalisyon Hükümeti kuracağı ön görülen Halk Partisi (ÖVP) ve Yeşiller Partisi, GIS aidatları kapsamında belirsiz bir program içerisindeler.

Her iki partinin de somut olarak ortaya koydukları bir tespit ve yasa önerileri olmadığından, GIS aidatları tartışılmaya devam edeceğe benziyor.

Peki Kimler GIS Aidatı Ödemeli?

Gebühren Info Service (GIS): Radyo ve televizyon yayını almaya yarayan tüm cihazlar, Avusturya’da vergiye (bandrol vergisi) tabidir ve kayıt altına alınmayı zorunlu kılar.

Bandrol vergisine tabi cihazlar nelerdir?

Bunlar, radyo ve televizyon gibi yayın almaya yarayan tüm teknik cihazlardır. Bu cihazların şekli veya cinsi önemli değildir, önemli olan alıcı-verici özelliğe sahip olmalarıdır.

Yasal kayıt zorunluluğu

159/1999 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan yasa gereği, herhangi bir yerde kullanılan veya kullanıma hazır olan bu cihazların kaydı zorunludur. Herhangi bir yerden kasıt; sadece evler değil, bu cihazların kullanıldığı tüm alanlardır. Kullanıma hazır cihaz sahipleri, kayıt dilekçesinde (sarı) istenilen tüm bilgileri vermek zorundadırlar.

Herhangi bir değişiklik olduğunda (taşınmadan dolayı adres değişikliği veya evlilik nedeniyle isim değişikliği gibi), bu değişikliklerin kanun gereği mutlaka bildirilmesi gerekir.

Yasal ödeme zorunluluğu (bandrol vergisi)

Evinizde birden fazla radyo ve/veya televizyon yayını alan cihaz olsa dahi, ödeme yalnızca bir cihaz için yapılır. Çünkü yasada, evlerdeki özel tüketimle ilgili olarak, “Cihazların adedi ne olursa olsun, tüketim vergisi sadece bir cihaz için alınır.” denilmektedir. Ancak yazlık ev veya ikinci bir adreste bulunan radyo ve televizyonlar için ikinci bir ödeme yapılmalıdır.

Zira yasa gereği, “kullanılmasa bile kullanıma hazır cihazların, bulundukları adreslerde kaydı zorunludur.” Radyo, televizyon gibi alıcıların ev haricindeki kullanımında (firma, dükkân, kurum gibi yerlerde), bu tip cihazların sayısı 10’u geçmiyorsa, yalnızca bir cihaz için vergi alınır.

Eğer bu tip yerlerdeki cihaz sayısı 10’dan fazla ise, 10 ve 10’un katları kaç kez geçildiyse o kadar kez ödeme yapılması gerekir.

Genel bilgiler

Kablo, çanak, ödemeli TV, AKM gibi başka ödemelerin yapılması, radyo- televizyon vergisi yerine geçmez.

Binalar dışındaki alıcılar (örneğin araba radyosu) vergiye tabi değildir.

Sosyal veya sağlık gibi nedenlerden dolayı, radyo televizyon vergisinden muaf tutulmak yasal olarak mümkündür.

Ancak bunun için, cihazlarınızın mutlaka kayıtlı olması gerekir./virgül