Avusturyalı politikacılarda Uber’in lobi listesinde

ABD merkezli ulaşım şirketi Uber’e ait binlerce belge sızdırıldı. Bu belgelere göre şirket, birçok ülkede kurallara uymadan büyümek için bazı üst düzey politikacılardan, bakanlardan ve gazetecilerden gizli destek aldı. 

Bu siyasetçilerin arasında halen Fransa Cumhurbaşkanı olan Emmanuel Macron ve eski Avrupa Birliği (AB) yetkililerinden Neelie Kroes da var.

Belgelere göre şirketin eski patronu, bir polis baskınında tüm bilgisayarlara ve belgelere erişimi engelleyen “yok etme butonunun” devreye girmesi için emir de verdi.

Uber, “Geçmişteki eylemlerinin bugünkü değerleriyle uyumlu olmadığı” ve “bugün farklı bir şirket olduğu” açıklaması yaptı.

“Uber Files” adıyla yayımlanan Uber belgeleri, 2013-2017 arasında 83 bin e-mail ve 1.000’den fazla diyalog kanıtı içeren 124 bin kayıttan oluşuyor.

İngiltere’de yayımlanan Guardian gazetesine sızdırılan ve Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) ile BBC Panorama’nın da dahil olduğu bazı medya kuruluşlarıyla paylaşılan belgeler, ilk kez Uber’in 90 milyon dolarlık bir lobicilik faaliyetiyle etkili politikacılardan destek aldığını nasıl Avrupa’nın taksi piyasasını altüst edip hızla büyüdüğünü ortaya koyuyor.

Avusturya lobisi 

Eski Şansölye Sebastian Kurz (ÖVP), ABD ziyareti sırasında Uber CEO’su ile de bir araya geldi.

Kurz’un yanı sıra eski Başbakan Yardımcısı Reinhold Mitterlehner (ÖVP) ve dönemin Viyana Belediye Başkanı Michael Häupl’ın (SPÖ) isimleri de yer aldı.

“Profil” dergisine göre, Kurz’un 2019’da ABD’deki Silikon Vadisi turu sırasında Uber CEO’su Dara Khosrowshahi ile bir araya geldiği ve zaman zaman trafik kanunu hakkında konuştuğu söyleniyor. O zaman Kurz Şansölye değildi, geçiş hükümeti görevdeydi.

Ancak, Sebastian Kurz’un sonraki saltanatı sırasında Uber için önemli olan yasada bir değişiklik yapıldı. Uber’in daha önce toplantıda ikna edici bir çalışma yaptığından şüpheleniliyor, ancak kanıtlanamıyor. Mitterlehner’in muhtemelen Kurz’un öncülü olarak çalıştığı düşünülüyor.

Eski Viyana Belediye Başkanının çevresiyle veya hatta Michael Haupl ile temasın olup olmadığı belli değil.  

Ancak gerçek şu ki, SPÖ yönetimindeki şehirde, kiralık arabalar için iade yükümlülüğünün 2025’te kaldırılması gerektiğine dair bir düzenleme gevşetildi, bu da ulaşım hizmeti sağlayıcısının işine yarayabilir.

Uber bu durumu sadece şöyle yorumladı: “Elbette, iş modelinin ilgili eyalette oluşturulabileceği koşulları anlamak için federal, eyalet ve belediye düzeyindeki siyasi aktörlerle fikir alışverişinde bulunuyorum”. 

Bir uygulama üzerinden taksi yolculuğu ayarlayan ve gelirin bir kısmını tutan şirket şu anda Viyana, Salzburg ve Graz’da faaliyet gösteriyor. 

2019 tarihli bir mahkeme kararına göre, şirketin Avusturya’daki aylık kar, 1,5 milyon Euro idi.

Şirket, sürücüleri istismar ettiği ve yasaları hiçe saydığı için defalarca eleştiriliyor. 

Şirketin Avusturya’da yer edinmesini zor olmasının nedenlerinden biri ise, ülkedeki veri koruma kanunudur. 

2015 yılında SPÖ ve FPÖ, yerel taksi endüstrisinin yok edilmek istendiğini gündeme getirmişti. | © DerVirgül