Dünya ve Avrupa İdama Karşı Eylem Günü

Avusturya Dışişleri Bakanlığı tarafından, “Dünya ve Avrupa İdama Karşı Eylem Günü” vesilesiyle yayınlanan açıklamada, her şart altında ve tüm davalarda, idam cezasına karşı güçlü ve ilkeli bir tavır izlenildiği vurgulandı.

Dünya ve Avrupa İdama Karşı Eylem Günü

Avrupa Birliği ve Üye Ülkeleri, her şart altında ve tüm davalarda, idam cezasına karşı güçlü ve ilkeli bir tavır sergilemektedir. Bu tavır, evrenselliğe sahip temel yaşama hakkından kaynaklanmaktadır. Bu aynı zamanda her insanın, en ağır suçu işlemiş kişilerin bile sahip olduğu “insanlık onurunda” saklıdır.

İdam cezasının tüm dünyada kaldırılması AB’nin insan hakları politikasının başlıca amaçlarındandır ve dolayısıyla AB İnsan Hakları ve Demokrasi Eylem Planı’nın da (2015-2019) önceliklerindedir. İdam cezasıyla mücadelesinde AB, açıklamalar, diplomatik girişimler ve İnsan Hakları Diyalogları gibi geniş bir dizi diplomasi ve işbirliği aracını sürekli olarak kullanmaktadır. AB, idam cezasının zalim ve insanlık dışı karakterinin altını çizmeye devam etmektedir. Bu cezalandırma şekli, insan onuru ve yaşam hakkıyla bağdaşmamaktadır. Adli hataların olduğu durumlarda geriye dönüşü yoktur. Diğer cezalandırma şekillerine oranla suçu önlemede daha etkili olmadığı görülmektedir. İdam cezasının kaldırılması, suç oranlarında artışa sebep olmamaktadır.

AB, tüm Ülkeleri, idam cezasının kaldırılmasına yönelik en temel uluslararası BM aracı olan, Uluslararası Sivil ve Siyasi Haklar Anlaşması’nın İkinci Seçmeli Protokolüne dahil olmaya teşvik etmektedir. İdam cezasının hala uygulandığı bölgelerde AB, bunun kullanımının gittikçe sınırlandırılmasını ve uluslararası alanda kabul edilmiş asgari standartlarda infaz edilmesini talep etmektedir.

AB İnsan Hakları Özel Temsilcisi Stavros Lambrinidis, idam cezasının kaldırılmasında aktif rol oynamıştır. Kendisi, bu yılın Haziran ayında İdam Karşıtı Dünya Kongresi’nde AB’yi temsil etmiş, Mart ayında Belarus’ta düzenlenen bir etkinlikte açılış konuşması yapmış ve burada Belarus’a, Avrupa kıtasındaki diğer tüm ülkelerle birlikte idam cezasını kaldırması için çağrıda bulunmuştur.

AB’nin idam karşıtı politikası, ilgili AB Ana Esaslarında açık bir şekilde belirtilmiştir. AB, dünyadaki sivil toplum örgütlerinin idam cezasının kaldırılmasına yönelik faaliyetlerinde en önemli kurumsal aktör ve bağışçıdır. İdam cezasının kaldırılması, Avrupa Demokrasi ve İnsan Hakları Aracı’nın (EIDHR) konusal önceliklerinden birini oluşturmaktadır.

AB, idam cezasının infazında (ve işkence ve kötü muamelede) kullanılan malların ticaretini ve bu malların kullanımına yönelik teknik desteğin sağlanmasını engelleyen kuralları benimseyen ilk bölgesel kurumdur.

Çok taraflı forumlarda AB, idam cezasının infazının ertelenmesine yönelik bu yılki kararın en geniş çapta destek görmesi için diğer ortaklarıyla güçlerini birleştirmektedir. Aralık 2014’te AB Genel Kurulu, benzeri görülmemiş 117 oyla kararı kabul etmiş ve eş-sponsor sayısı da rekor kırarak 95’e yükelmiştir. AB, bu desteğin kalıcı bir şekilde güçlendirilmesinden yanadır.

Dünya ve Avrupa İdama Karşı Eylem Gününde, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland ve AB Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, AB ve Avrupa Konseyi adına bir bildiri yayınlamıştır.

İdam Karşıtı Dünya Koalisyonu Hakkında

İdam Karşıtı Dünya Koalisyonu (WCADP), 14. Dünya İdama Karşı Eylem Günü için bir dizi etkinlik planlamaktadır. Bu yılki etkinlikler idam cezasına ve terörizme odaklanacaktır. Bu gün çerçevesinde, idam cezası karşıtları, idam cezalarını ve infazlarını azaltma amacıyla, idam cezasının terörizmle bağlantılı suçlarda uygulanışına dikkat çekmeyi amaçlamaktadır. İdam cezasına kesin olarak karşı olan idam karşıtları, mevcut insan hakları standartlarının uygulanması konusunda kararlıdır. Bunların arasında adil yargılanma şartı da vardır. Son zamanlarda yayınlanan “Parlamenterler ve İdam Cezasının Kaldırılması” (İngilizce, Fransızca ve Arapça dillerinde mevcut) başlıklı kaynak da, parlamenterlerin rolünün vurgulanması bakımından uygun bir fırsat sunmaktadır. Parlamenterler, örneğin terörizm gibi suçlarda idamın kaldırılması veya kapsamının genişletilmesi sürecinde temel bir rol oynamaktadır. Parlamenterler, ulusal yasaların benimsenmesinde merkezi bir yol oynarlar, ve birçok ülkede son kararı, yasayı onayacak olan parlamento verecektir. Çoğu zaman idam karşıtı parlamenterler yalnız bırakıldıklarını hissetmekte ve parlamentolarında terörizmle dolayısıyla yükselen tansiyona maruz kalmaktadır.

WCADP, 150’nin üzerinde insan hakları örgütüne ve meslek derneğine ev sahipliği yapmakta ve İngilizce, Fransızca, İspanyolca, Arapça, Çince, Rusça ve Farsça dahil olmak üzere 7 dilde Dünya Gününe yönelik yazılı materyaller sunmaktadır.| DerVirgül