Türkçe seçeneğiyle hangi ülkelerde ehliyet sınavına girilebiliyor?

Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında en son Türklerin yoğun olarak yaşadığı Avusturya, ehliyet teori sınavında Türkçe seçeneğini kaldırarak yeni bir uygulama başlatmıştı. Bu durum birçok Türk vatandaşının tepkisini çekti.

Diğer Avrupa ülkelerinde mevzuat nasıl işliyor?

Avrupa Birliği genel mevzuatı

Avrupa Birliği’ne (AB) üye 28 ülkede Türkiye’de geçerli sürücü ehliyetinizi turist vizeniz varsa kullanabiliyorsunuz. Bu, çoğu AB ülkesinde ortalama 3 ay süreyle sınırlı. Eğer bu ülkelerden birinde oturum alırsanız yine Türkiye’den aldığınız ehliyeti bir sene süreyle kullanma hakkına sahipsiniz.

Eğer bir seneden fazla oturum izni aldıysanız, Türkiye’deki ehliyetinizi gittiğiniz ülkedeki yetkililere verip, o ülkede kalıcı olarak geçerli ehliyeti alabiliyorsunuz. Ancak bu değişimi bir sene içerisinde yapmazsanız bu hakkı kaybediyorsunuz. Böyle bir durumda gittiğiniz AB ülkesinde yeniden ehliyet almak zorundasınız.

Almanya’da teori sınavına Türkçe girilebiliyor

Almanya yaklaşık 5 milyonluk Türk nüfusuyla Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde başı çekiyor. Ülkede Almanca, Türkçe ve İngilizce harici birçok farklı dilde ehliyet teori sınavına girebilirsiniz. Ayrıca geçerli bir Türk ehliyetiniz varsa ve Almanya’ya turist olarak geldiyseniz (en fazla 3 ay) o zaman başka hiçbir işleme ihtiyaç duymadan araç kullanabilirsiniz.

Almanya’da oturum hakkı kazandıysanız ve 1 yıldan fazla olmamak kaydı ile Almanya’da ikamet edecekseniz başka hiçbir işleme ihtiyaç duymadan araç kullanabilirsiniz. Eğer Almanya’da oturum izni aldıysanız ve ehliyetiniz yoksa araç kullanabilmek için bu ülkede teorik ve pratik sınava girmek zorundasınız.

Bu durumda tıpkı Türkiye’de olduğu gibi bir sürücü kursuna ‘Fahrschule’ başvurup tüm AB ülkelerinde geçerli sürücü ehliyeti alabilirsiniz.

Avusturya’da 2019’da Türkçe ehliyet sınavını kaldırdı

Avusturya’nın ülkede en çok konuşulan ikinci dil olan Türkçe’yi ehliyet teori sınavından kaldırmasıyla bu uygulama Almanca, İngilizce, Slovakça ve Hırvatça ile sınırlandırıldı.

Bu kararda aşırı sağcı Avusturya Özgürlük Partisi’nin etkisinde olan Altyapı ve Ulaştırma Bakanlığı’nın büyük etkisinin olduğu söyleniyor.

Avusturya’da 1998’den itibaren ehliyet sınavı Türkçe dil seçeneğiyle girilebiliyordu. Ülke genelinde geçen yıl yaklaşık 300 bin kişi ehliyet sınavına girerken, 3 bin 631 kişi Türkçe, 2 bin 300 kişi İngilizce ve 2 bin 212 kişi Hırvatça dillerinde bu sınava girmişti.

Hollanda’da Türkçe sınava girebiliyorsunuz

Hollanda’da yaklaşık 800 bin Türk nüfusu bulunuyor. Bu ülkedeki teori testi CBR (Motorlu Taşıt Sürücü Testi Merkezi) tarafından Hollandaca, İngilizce veya Türkçe seçeneğiyle yapılabiliyor.

Eğer yukarıdaki şartlar size uymuyorsa, standart ehliyet prosedürünü izleyerek teori ve pratik testlerini geçmelisiniz. 45 dakika içerisinde 50 soruya yanıt vermek ve bu sorulardan en az 44’ünü doğru yapmanız gerekiyor. Bu testi geçtikten sonra altı ay içinde uygulama sınavına girmeniz gerekir. Bu sınav 55 dakika sürüyor. Her iki sınavda da başarılı olursanız, sonuçlarınızı belediyeye sunup birkaç gün içinde ehliyetinizi alabilirsiniz. Bu ehliyet on yıl geçerlidir ve geçerliliği bittiğinde, ek bir sınav yaparak yenileyebilirsiniz.

Fransa’da ehliyet sınavı sadece Fransızca

Fransa’da Türkçe dil seçeneğiyle sürücü ehliyeti teori sınavına giremiyorsunuz. Bunun yanında dünyanın neredeyse birçok gelişmiş ülkesindeki ehliyet sınavlarında İngilizce dil seçeneği varken, Fransa’da böyle bir uygulama yok. Ehliyet sınavları teorik ve pratik sadece Fransızca yapılıyor.

Fransa gibi bazı Avrupa ülkeleri Türkiye’de aldığınız ehliyetin o ülkede kalıcı olarak geçerli olabilmesi için, ehliyetinizi oturum izninden önce alma şartı da arıyor. Örneğin, Fransa’ya 2018 yılında giriş yaptıysanız ve kalıcı oturum aldıysanız, Türk ehliyetinizi en geç 2017 yılında almış olmanız gerekiyor. Fransa’da kalıcı oturum aldıktan sonra örneğin Türkiye’de tatildeyken ehliyet alıp tekrar Fransa’ya gelirseniz, bu ehliyet geçerli olmuyor.

İsveç’te Türkçe dil seçeneği mevcut

İsveç hükümeti, ülkeye yeni gelenler için aralarında Türkçenin’de bulunduğu bir çok dilde ehliyet sınavına girebilme imkanı sağlıyor. İsveç’e yeni gelen bir kişi eğer İsveççe ve İngilizce bilmiyorsa, İsveç ehliyet teori sınavına Türkçe dilinde girebiliyor. Aday sınava başladığında sınav soruları ve cevap seçenekleri adayın karşısına Türkçe olarak geliyor. Bilgisayar üzerinden yapılan sınav’da 70 soru’dan 52’sinin doğru cevaplanması gerekiyor. 52 doğru cevaba ulaşan aday İsveç ehliyeti teori sınavını geçmiş sayılıyor.

İsviçre’de İngilizce teorik sınav var

İsviçre de Türk gurbetçilerin yoğun olduğu ülkelerden biri. İsveç AB’ye üye değil ve ehliyet mevzuatı diğer ülkelere göre biraz daha karışık. İsviçre’de konuşulan Fransızca, Almanca, İtalyanca ve bunun yanında İngilizce olarak teorik ehliyet sınavına girebiliyorsunuz. Sınavlarda Türkçe seçeneği bulunmuyor. Bunun yanında eğer sınava İngilizce girecekseniz bu sadece Bern, Glarus, Solothurn, St. Gallen, Thurgau, Neuenburg ve Zürih kantonlarında geçerli.

Belçika da Türkçe sınav kaldırıldı 2017’de

Türklerin yoğun olduğu bir başka Avrupa ülkesi Belçika’da daha önceden Türkçe ehliyet sınavına tercümanla girebilirken bu durum 2017 yılında değiştirildi. Artık teorik ehliyet sınavına sadece İngilizce, Fransızca, Almanca veya Hollandaca (Flamanca) girebiliyorsunuz. Türkce ile birlikte İtalyanca, Arapça veya Farsça gibi dillerde ehliyet imtihanları kaldırıldı. Bundan böyle Belçika’da araba sürücü ehliyeti almak isteyenler, teori ve pratik imtihanlara dünyada geçerli bu dört dilden birisini seçerek girmek zorunda. Bu dört dillerden başta herhangi bir dille tercüman kullanmak da yasaklandı.

İngiltere’de Türkçe dil sınavı yok

İngiltere’de ehliyet almak uzun ve meşakkatli bir çaba gerektiriyor. Hali hazırda kolay olmayan araba kullanma izni, yazılı sınavların ve mülakatların tamamen İngilizce olması nedeniyle, dil sorunu yaşayanların ehliyet almasını zorlaştırıyor. Avrupa ülkelerinden alınan ehliyetlerin İngiltere’de denkliği bulunduğundan Kıbrıs Rum kesimi dahil bir çok Avrupa ülkesinden sürücü ehliyeti almak, dil sorunu yaşayanların en çok tercih ettikleri yöntem. Birleşik Krallık’ın bir parçası olan Kuzey İrlanda’da kısa zaman öncesine kadar sınavlara Türkçe girmek ve sürüş sırasında tercüman bulundurmak mümkünken artık bu yolda kapandı.

Bunun yanında önceki yıllarda bir şekilde ehliyet almış olanlar, varolan ehliyetlerini kaybetmeleri halinde (alkol, ağır kusur vs.) tüm işlemlere sıfırdan başlamak zorunda kaldıklarından bir daha ‘Full British Driving Licence’ almakta çok zorlanıyorlar. yazılı sınavı geçtikten sonra Türk sürücüleri bir başka zorluk daha bekliyor. İngiltere ve dünyadaki birçok ada ülkesinde trafik soldan akıyor ve otomobillerdeki direksiyon arabanın sağ tarafında. Bu da, Türk sürücüleri zorlayan etmenler arasında.

Polonya’da yeminli tercüman gerekiyor

Bir başka AB üyesi Polonya’da Türkiye’den aldığınız ehliyetinizi dönüştürmeniz mümkün. Öncelikle Polonya’da zorunlu olan 25 ya da 35 saatlik direksiyon dersine katılmanız gerekmiyor. Sadece yazılı sınava girip geçmeniz yeterli oluyor. Lehçe dilinde yapılan bu sınava eğer dile hakim değilseniz yeminli Türkçe-Lehçe tercümanla katılma hakkına sahipsiniz.

Göçmenlerin yoğun olduğu ABD, Kanada ve Avustralya’da durum nasıl?

ABD’de birçok dilde sınav mevcut

Amerika Birleşik Devletleri’nde ehliyet sınavı İngilizce ve İspanyolca yapılıyor. Ancak bu iki dili yeterli seviyede konuşamıyorsanız aralarında Türkçe, Çince, Fransızca, Almanca’nın da bulunduğu 27 farklı dil seçeneğiyle teorik sınava girebilirsiniz. Ancak sınava girmeden önce bunu başvuru formunda belirtmeniz gerekiyor. 25 soruluk sınavı geçerseniz aldığınız Learner’s Permit adlı belge iki yıl geçerli. Yani bu belgeyi kullanarak iki sene ehliyet almadan araç kullanma hakkına yanınızda ehliyeti olan birinin bulunması şartıyla sahipsiniz.

Avustralya

Kalıcı olarak Avustralya’ya taşındıysanız eski ehliyetiniz 3 ay için geçerli. Bu süre sonrasında yerel ehliyete geçmiş olmanız bekleniyor. Eğer İngiltere, ABD, AB ülkeleri gibi ülkelerden geliyorsanız sorun yok. Eski ehliyetinizi gösterip yenisini alıyorsunuz.

Türk ehliyetiniz varsa Avustralya ehliyeti alabilmek için hem yazılı hem de direksiyon sınavına girmeniz gerekiyor. Yazılı sınavda Türkçe bilen tercüman kullanabiliyorsunuz. Direksiyon sınavınaysa Türkçe bilen eğitmen seçme hakkına sahipsiniz.

Önceden ehliyetiniz varsa sıfırdan alanlara göre tek avantajınız var; her iki sınavı geçtikten sonra ‘tam ehliyet’ sahibi oluyorsunuz. Normalde tam ehliyet alabilmek için L ve P türü kısıtlı ehliyet aşamalarından geçiliyor. Bu aşamalarda kaptan pilotlar gibi seyir defteri tutulması gerekiyor. L ve P ehliyetler, kandaki alkol oranından hız limitlerine kadar bir sürü kısıtlamaya tabi tutuluyor.

Kanada

Göçmenlerin yoğun olduğu Kanada’da kalıcı oturumunuz varsa Türk ehliyetiniz geçerli değil. Yeniden yazılı ve uygulamalı sınava girmek zorundasınız. Ancak sınavlara yeminli tercümanla girme seçeneği bulunuyor. Ülkede G1, G2 ve G tarzı 3 farklı ehliyet çeşidi bulunuyor. Sınavlar Kanada’nın resmi dilleri olan İngilizce ve Fransızca yapılıyor. Türk ehliyeti sadece 2 ay geçerli. Bunun yanında eyaletten eyalete yabancı ehliyetle alakalı mavzuatlar oldukça farklı. Örneğin Quebec eyaletinde Türk vatandaşlarının oturma izni aldıktan sonra elde ettiği sağlık kartıyla Quebec ehliyetini sınavsız alabiliyorsunuz. Ancak bu sadece bu bölge için geçerli. Ancak bu işlemi yapmak için sıraya girmek durumundasınız. Bu da birkaç ayı bulabiliyor.

Ancak Kanada’ya öğrenci olarak gittiyseniz ve o ülkede bulunduğunuz süre boyunca bu statünüzü koruduysanız, Türkiye’den aldığınız ehliyeti kullanabiliyorsunuz.

Japonya

Japonya’da bir seneden uzun süre kalacak yabancı ülke vatandaşlarının trafiğe çıkabilmeleri için Japon sürücü belgesine sahip olması gerekiyor. Japonya’ya yeni gelmiş bir yabancı, bir sene için uluslararası ehliyet ile hayatını sürdürebilir; ancak bu süre dolduktan sonra yine Japon ehliyetini alması gerekiyor. Sınavlar Japonca veya İngilizce yapılabiliyor.

Trafik bu ülkede aynı İngiltere gibi soldan aktığı için Türkler için direksiyon sınavını zorlaştırıyor. Yazılı sınav sadece 10 sorudan oluşuyor ve oldukça basit. Ancak direksiyon sınavı oldukça zor ve karmaşık. Küçük yanlışlar bu sınavdan kalmanıza sebep olabilir. Direksiyon sınavında oldukça karmaşık bir rotayı takip ediyorsunuz ve genelde yabancılar bu testi birkaç seferde geçebiliyor. Araca binmeden önce otomobilin içini ve dışını da iyi şekilde kontrol etmeniz gerekiyor. Bunun yanında otomatik ve düz vites seçenekleriyle iki ayrı direksiyon sınavı bulunuyor.