Bugün Dünya Çocuk Hakları Günü

Dünya Çocuk Hakları Günü, 1940’larda ortaya çıkan “çocuk haklarını savunma, öğretme ve bilinçlendirme” hareketi olarak bilinen ve evrensel olarak kutlanan bir kutlama günüdür.

Evrensel olarak tüm dünya ülkelerinde kutlanmakta ve çocuk haklarına yönelik çeşitli etkinlikler, sempozyumlar ve konferanslar düzenlenmektedir.

Günümüzde her yıl 20 Kasım günü Dünya Çocuk Hakları Günü olarak kutlanmaktadır.

Bugün de Dünya Çocuk Hakları Günü ama bugünü kutlamak bir kenara utanç duymamız gereken birgün; çünkü milyonlarca çocuk çocukluklarını yaşayamıyor, hakları ellerinden alınıyor, yok sayılıyor.

Bugün dünyada 28 milyon çocuk savaş mağduru ve bu çocukların yaklaşık 1.5 milyonu ülkemizde yaşıyor.

Türkiye’de binlerce çocuğu tehdit eden etkenlerde; şiddet, cinsel istismar, erken yaşta evlilik, çocuk işçiliği ve eğitime erişememek başı çekiyor.

Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’nün 2016 yılı adli istatistiklerine göre, çocuklara yönelik cinsel istismar vakalarında özelikle son dört yılda ciddi bir artış var.

2006 yılında çocuklara yönelik cinsel istismar suçundan toplamda 3 bin 778 karar verilirken, 2016 yılında ise bu sayı 21 bin 189’a yükseldi.

Çocuklara yönelik cinsel istismarın en fazla mahkumiyetle cezalandırıldığı yıl da 2016 oldu. Karar çıkan davalarda sanıkların yüzde 58.8 mahkum oldu.

Milli Eğitim Bakanlığı 2016-2017 eğitim öğretim yılsonu örgün eğitim istatistiklerine göre, 935 bin 832’si kız, bir milyon 38 bin 42’si erkek olmak üzere toplam bir milyon 973 bin 874 çocuk eğitim dışında.

Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği(CİSST)/Türkiye Hapishane Çalışmaları Merkezi’nin(TCPS)tutuğu raporlara göre cezaevindeki çocuk sayısı her geçen yıl artıyor.

2013 yılında bin 987 tutuklu ve hükümlü çocuk bulunurken 2017 yılında bu sayı 2 bin 800’e yükseldi.

Cezaevlerinde, yaşları 12 ile 18 arasında değişen 994 hükümlü, 1 bin 715 tutuklu erkek çocuğu bulunurken, 28’i hükümlü, 63’ü de tutuklu kız çocuğu bulunuyor. 

Yıllardır Türkiye’nin en büyük sorunları arasında yer alan “kayıt dışı çocuk işçiliği” gün geçtikçe daha da içinden çıkılmaz bir hale alıyor.

TÜİK verileri çocuk işçilerin yüzde 78’inin kayıt dışı çalıştığını gösteriyor.

Yani her 10 çocuktan 8’i güvencesiz çalıştırılıyor. Güvencesiz iş koşullarında çalışmak zorunda kalan çocukları bekleyen tehlike de ağır şartlar ve iş kazaları.

İşçi Sağlığı İş Güvenliği Meclisi’nin(İSİG) verilerine göre, 5 yılda en az 260 çocuk çalışırken hayatını kaybetti.

Verilere göre, 2013’te en az 59, 2014’te en az 54, 2015’te en az 63, 2016’da en az 56 ve 2017’nin ilk 7 ayında ise en az 28 çocuk işçi yaşamını yitirdi.   

ÇOCUK HAKLARI NEDİR?

Çocuk hakları, kanuni veya ahlaki olarak dünyadaki tüm çocukların doğduğu andan itibaren sahip olduğu eğitim, sağlık, barınma, yaşama, fiziksel, psikolojik veya cinsel sömürüye karşı korunma hakları olarak belirlenen evrensel kavramdır.

ÇOCUK HAKLARI NELERDİR?

Eğitim Hakkı: Eğitim hakkı, dünyanın her bölgesinde tüm çocukların en önemli haklarından birisidir.

Bir çocuğun eğitilmesi, kültürlü bir birey olarak yetişmesi için öngörülen koşulların sağlanmasıdır.

Eğitim hakkından mahrum bırakılan bir çocuk topluma veya kendi ülkesine faydalı bir birey olamaz.

Bir çocuğun eğitim hakkından mahrum bırakılması suçtur.

Sağlık ve Yaşama Hakkı: Çocuklar için sağlık hakkının temeli yaşama hakkıdır.

Doğumundan itibaren çocuğun yetişkin olana kadar sahip olduğu çocuk haklarından biridir.

Sağlıklı büyümek, kendi sağlığına özen göstermek ve sağlıklı bir yaşam sürdürmek için sahip olduğu haktır.

Her çocuk ulaşılabilir en yüksek sağlık standartlarından yararlanmalı, gerekli tedavi ve iyileştirme hizmetlerinden faydalanmalıdır.

DİĞER TEMEL ÇOCUK HAKLARI

Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne göre her çocuğun temel haklarına ek olarak; nüfus kütüğüne kayıt olma, isim, vatandaşlık, anne-babasını bilme ve anne babası tarafından bakılma hakkı vardır.