Pentagon, Türkiye’nin F-35 programına katılımını askıya aldı
ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 savunma sistemini satın almasından dolayı ortak F-35 savaş jeti programına katılımını askıya aldığını açıkladı.
Yapılan basın toplantısında bu kararı ABD Savunma Bakanlığı’nın Satın Alma ve İdame İşlerinden sorumlu Müsteşar Yardımcısı Ellen Lord açıkladı.
Lord, alınan bu kararın ‘geri döndürülemez’ olmadığını söyleyerek Ankara’nın S-400 konusundaki pozisyonunu değiştirmesi takdirinde programa katılımının tekrar değerlendirilebileceği işaretini verdi.
Lord, F-35 eğitimi için ABD’de bulunan pilotların ise Türkiye’ye geri dönme süreci içinde olduğunu aktardı.
Türkiye’nin bu programdan çıkarılmasından dolayı 9 milyar dolarlık bir maddi kayba uğramasının beklendiği açıklanırken F-35 programında bir aksama yaşanmasının öngörülmediği vurgulandı.
Türkiye’nin tedarik zincirinden çıkarılmasının ABD’ye maliyetinin ise 500-600 milyon dolar civarında olacağı aktarıldı.
Türkiye ile yapılması planlanan askeri tatbikatların ise devam edeceği belirtildi.
Beyaz Saray yazılı açıklama yaptı
Beyaz Saray’dan Pentagon’un basın toplantısı öncesinde yapılan yazılı açıklamada, “Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemini satın alması F-35 programına dahil olmasını imkansız hale getirdi” ifadesi kullanılmıştı.
Beyaz Saray’ın basın biriminin yaptığı yazılı açıklamada, “F-35, Rus istihbaratının gelişmiş kapasitesini öğrenmek için kullanacağı bir platform ile beraber varolamaz” denilerek Türkiye’ye Amerikan hava savunma sistemi Patriot’ın alınması için çok sayıda teklifin götürüldüğü aktarıldı.
Açıklamada ayrıca Türkiye’nin 65 yıldır güvenilir bir müttefik ve NATO üyesi olduğu belirtilerek, “S-400’ün NATO üyelerinin birbirine Rus sistemlerinden uzak durmak için verdiği sözü çiğnenmesi anlamına geldiği” belirtildi.
Bu durumun Türkiye’nin, “NATO sistemi içinde çalışabilmesi için zararlı sonuçlar doğuracağı” ifade edildi.
Açıklamada ayrıca Türkiye’nin ABD’nin önemli bir müttefiki olduğu ve ortaklıklarının sadece F-35 kapsamında olmadığı, iki ülkenin birlikte yapacacağı işbirliklerinin ileride devam edeceği vurgulandı.
Amerikan savunma sektörüyle ilgili bir haber sitesi olan Defense One’dan küresel ekonomi muhabiri Marcus Weisgerber, bu açıklamanın Türkiye’nin “ortak F-35 programından atılması” anlamına geldiği yorumunda bulunmuştu.
Sevkiyat geçen Cuma başladı
Aylardır Türkiye’nin gündeminde olan Rus yapımı S-400 hava savunma sisteminin teslimatına geçen hafta Cuma günü başlanmıştı.
Milli Savunma Bakanlığı Cuma günü, ilk parçaların Türkiye’ye ulaştığını açıkladı. Sevkiyat sonraki günlerde de devam etti.
ABD, uzun zamandır S-400 hava savunma sisteminin satın alınması takdirinde Türkiye’ye yaptırım uygulayabileceğini söylüyordu.
Söz konusu yaptırımların 2017’de yürürlüğe sokulan ‘ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası’ (CAATSA) kapsamında gündeme gelmesi bekleniyor.
Bu konuda ilk adımlardan birini ABD Savunma Bakanlığı Pentagon atmış, S-400’ler nedeniyle Türkiye’nin F-35 programına katılımını ve Türk pilotların eğitimini askıya almıştı.
Haziran ayında Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’a hitaben bir mektup kaleme alan ABD’nin eski savunma bakanı vekili Patrick Shanahan ise “S-400’lerin teslim edilmesi durumunda ABD Kongresi Türkiye’ye yönelik yaptırımlar uygulamakta kararlı” demişti.
Trump: S-400 almasına rağmen Türkiye ile ilişkilerimiz iyi
S-400 sevkiyatının başlamasının ardından konuyla ilgili bu hafta içinde yaptığı ilk açıklamasında ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye ile ilişkilerin S-400’lere rağmen iyi olduğunu söyledi.
Beyaz Saray’daki Kabine Toplantısı’nda konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Trump, Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemini aldığı için ABD’nin Türkiye’ye F-35 savaş uçağı satmayacağını belirtti.
Trump, eski ABD başkanı Barack Obama döneminde Türkiye’ye Patriot savunma sisteminin satılmaması dolayısıyla önceki yönetimi eleştirdi.
ABD Savunma Bakanı Vekili Mark Esper ise Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın alması konusunda, “Bizi hayal kırıklığına uğrattı” dedi.
Trump’ın Savunma Bakanlığı’na aday gösterdiği Esper, Türkiye’nin ya S-400 hava savunma sistemini ya da F-35 savaş uçaklarını alabileceğini söyledi; “İkisine birden sahip olamaz” dedi.