Fransa’da Genel Grev

Aralarında polisler, hukukçular ve havalimanı çalışanlarının da bulunduğu milyonlarca işçinin greve gitmesi nedeniyle eğitim, ulaşım, çöp toplama ve sağlık hizmetleri gibi hayatın pek çok alanında aksamalar yaşanması bekleniyor.

Fransa’nın son yıllardaki en büyük genel grevi, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un getirmek istediği puan bazlı emeklilik sisteminin sendikalar tarafından kabul görmemesi üzerine örgütleniyor.

Bugün başlayacak grevin bir günden fazla süreceği öngörülüyor. Bazı sendikalar Macron emeklilik reformunu geri çekene kadar greve devam edeceklerini belirtiyor.

Konuyla ilgili yapılan bir ankette greve desteğin yüzde 69 oranında olduğu, en büyük desteğin de 18-34 yaş grubu tarafından verildiği tespit edildi.

Macron hükümeti, emeklilik reformu girişiminin 1995’teki gibi sonuçlanmamasını umuyor.

O yıl yapılmak istenen emeklilik reformuna karşı üç hafta süren ve halkın desteğini alan grev sonucu hükümet geri adım atmak zorunda kalmıştı.

Grevle ilgili bir açıklama yapan İçişleri Bakanı Christophe Castaner, “Bu protestolara katılacak çok insan var ve risklerin farkındayız. İsyan veya şiddet olayları olduğunda derhal gözaltı yapılması emrini verdim” dedi.

Ülke nasıl etkilenecek?

Fransa’da pek çok kişi işe gitmeyecek ama gitmek isteyenler de toplu taşıma bulmakta zorlanacaklar. Tren ve otobüs emekçileri Perşembe’den itibaren greve katılma konusunda uzlaştı.

Şehirlerarası trenler ve hızlı trenlerin yalnızca yüzde 10’u çalışacak. Bazı bölgesel trenler tamamen iptal olacak. Eurostar ve Thalys gibi uluslararası tren hatları da grevden etkilenecek.

Paris metrosunda da büyük aksamalar bekleniyor. Kentteki 16 metro hattından yalnızca 5’i çalışacak. O hatlarda da sefer sayıları azaltılacak.

Emeklilik reformuna karşı Eylül ayında yapılan metro grevinde Parisliler şehirde scooter ve bisikletlerle seyahat etmeyi tercih etmişti.

Hava trafik kontrolörleri de greve katılacak. Air France’ın uçuşlarının yüzde 30’u iptal oldu. EasyJet de 200’den fazla uçuşunu iptal etti.

Hemşireler, hastane çalışanları, hukukçular, polisler, çöpçüler, enerji çalışanları ve postacılar da greve katılacak diğer gruplar arasında yer alıyor.

Sağlık Bakanlığı, hastanelerin grevden ne kadar etkileneceğini hesaplayamadıklarını fakat önlemler aldıklarını açıkladı.

Ülkedeki en büyük ilkokul öğretmenleri sendikası her 10 okuldan dördünün kapanmasının beklendiğini, ilkokul öğretmenlerinin yüzde 70’inin greve katılmasını beklediklerini duyurdu.

Orta okul ve liselerde ise bu oranın yüzde 60 civarında olması öngörülüyor.

Emeklilik maaşı en düşük grup olan çiftçiler ise greve katılmayacaklarını açıkladı.

Macron’un reformu neden tartışılıyor?

Fransa’da onlarca farklı emeklilik sistemi bulunuyor ve Macron bunları tek bir sistemde birleştirmek istiyor.

Yeni plana göre işçiler çalıştıkları her gün için ödüllendirilecek ve kazandıkları puanlar emekli olduklarında kendilerine çeşitli faydalar sağlayacak.

Fransa’da son on yılda emeklilik yaşı 60’tan 62’ye yükseltilse de Fransa OECD içindeki zengin ülkeler arasında en düşük emeklilik yaşına sahip ülkelerden biri.

Yeni sistem, emeklilikte en avantajlı gruplar arasında yer alan denizciler, hukukçular ve opera sanatçılarının bazı avantajlarını ellerinden alacak.

64 yaşından önce emekli olanlar ise yüzde 5 daha az maaş alacak.

Fransa gayrı safi yurtiçi hasılasının yüzde 14’ünü emekliliğe harcıyor. Bu dünyadaki en yüksek oranlardan biri. OECD verilerine göre Türkiye’de aynı oran yüzde 7,7.

Macron Fransa’nın yaşlanan nüfusu nedeniyle reform yapmanın kaçınılmaz olduğunu söylüyor.

Metro işçileri ise on yıllar önce mücadele ederek kazandıkları ve uzun saatler yer altında çalışmanın karşılığı olarak gördükleri erken emeklilik haklarını kaybetmek istemiyorlar.

Fransa’da yapılan bir ankete katılanların yüzde 75’i emeklilik sisteminde reforma ihtiyaç olduğunu söylese de yalnızca üçte biri mevcut hükümetin doğru değişiklikleri yapabileceğine inanıyor./BBC Türkçe