“Bodrum’da 12 ay yaşayanlar 12 gün denize giremiyor”

Kıyılarıyla dünyanın gözdesi haline gelen, binlerce kilometrelik kıyı şeridine sahip Türkiye’de yurttaşlar denize giremiyor. Kıyılar, koylar, plajlar ülkemizin coğrafi zenginlikleri oteller ve özel işletmeler tarafından işgal edilmiş durumda. Fiyatların euro üzerinden belirlendiği bu yerlerde bir gününü geçirmek isteyenler neredeyse binlerce lira ödemek zorunda.

Kıyılardaki işgalleri karşı yurttaşların sabrı tükenmiş durumda. Bodrum’da kurulan Özgür Kıyılar İnisiyatifi her hafta bir işgalci işletmenin önünde eylem yapıyor. Özgür Kıyılar İnisiyatifi’nden Güney Şirin “Kullanılabilir kıyılarımızın yüzde 95’i işgal altında” dedi.

Güney, yaşanan işgali şöyle anlattı: “Her mahallede sadece kullanımı elverişsiz alanlar halkın ücretsiz kullanımına açık. Bu alanlar 20 metre ile 50 metre arasında değişiyor. Kıyı kanunu, ‘kumsalda iskele, platform yapılamaz, denize erişimi engelleyen çit, duvar yapılamaz’ dese de tüm kıyılar iskele ve platformlarla dolu, şezlonglar ve şemsiyeler denizin içine girmiş durumda, plajlarda yürümek bile imkansız hale geldi.”

Alan sahibi olsun ya da olmasın restoran, kafe işletmecilerinin iskele ve platformlarla kıyıyı işgal ettiğini vurgulayan Şirin “Kıyıda bir m2 yeri olmayanda 10 m2 yeri olanda kıyının tamamını restoran, cafe, iskele ve platform yaparak işgal ediyor. Milli emlak müdürlüğü bu işgaller üzerinden geçmişe dönük ecrimisil/işgal cezası keserek bunu sürekli ve düzenli hale getirerek işgalcilere parasını ödersen istediğin gibi kullanabilirsin diyor” ifadelerini kullandı.

Halka ait olan alanlarda işgalcilerin fahiş ücretler talep ettiğini anlatan Şirin “Bodrum’da 12 ay ikamet eden Bodrum halkı 12 defa denize giremiyor. Girilebilecek tüm plajlar neredeyse ücretsiz kullanıma kapalı. Bu plajlara girmek isteseniz kişi başı 2 bin 500 TL’den 30 bin TL’ye kadar ücret ödemeniz gerekiyor. Küçücük belediye plajlarında iğne atsan yere düşmez oluyor. Kısacası halkın yüzde 90’ı kıyıların yüzde 5’ine hapsedilmiş durumda.”

Şirin son olarak şunları söyledi: “Bizler Özgür Kıyılar Bodrum İnisiyatifi olarak 6 haftadır Bodrum’un farklı kıyıların her pazar işgallere dikkat çekmek, Anayasanın ‘kıyılar her herkesin eşit ve serbestçe kullanımına açıktır’ maddesinin uygulanması için yetkililere sesimizi duyurmaya çalışıyoruz. Kanun yapıcılar ve kanunları uygulamakla yükümlü olanlar bizleri duymadığı gibi işgalcilerin işgallerini meşrulaştırmak için ecrimisil uygulamasına devam ediyorlar. Bizler ecrimisil uygulamasının kaldırılıp kıyılardaki tüm işgallerin sonlandırılmasını istiyoruz. İşgaller kaldırılıncaya kadar kıyılarda olmaya devam edeceğiz. ‘Yasayı uygula, işgali kaldır. Kıyılara erişim herkesin hakkı, kıyılar tüm canlıların müşterekleridir’ diyoruz.”

Kıyı işgallerine dikkat çeken kuruluşlardan birisi de Greenpeace. Sahillerin hepimizin olduğunu vurgulayan Greenpeace “Anayasa’ya göre kamu yararının önceliklendirilmesi gereken sahillerimizde özel işletmeler vatandaşlardan fahiş fiyatlar talep ediyor, korunması gereken noktalarda büyük oteller inşa ediliyor. Kıyılarımızı kaplayan tüm bu toz ve duman, bir grup ayrıcalıklı kesimin hayal ettiği eşitsiz dünyanın ardında yükseliyor. Bunun karşısında bizler kıyılarımızın gerçek sahiplerinin, yani halkın, özgürce erişimine açık olması gerektiğini savunuyoruz. Çünkü sahiller hepimizin” açıklamasını yaptı.

Greenpeace, Marmaris’e ilişkin “Bu bölge, genellikle şezlong ve şemsiye kiralamalarının yaygın olarak ve yüksek fiyatlara yapıldığı bir yer. Kamusal olarak kullanılabilecek plajlar ya çok sınırlı ya da bu plajlarda duş, tuvalet gibi temel hizmetler ücretsiz olarak sunulmuyor. Bu durum, insanları fiilen ücretli ve işgal edilmiş alanlara yönlendirerek kamusal hizmetlerden mahrum bırakarak, işgal edilmiş plajları kullanmaya zorluyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bodrum’da ise The Bo Viera Rezidans, Otel ve Villa projesinin “Hayal Et, Çünkü Herkes Göremez” sloganıyla kampanya yaptığını belirten Greenpeace “Muhteşem bir koyu kamusal erişime tamamen kapatmış ve hatta reklamında ‘Hayal Et, Çünkü Herkes Göremez’ diyerek sadece ayrıcalıklı bir kesim için projeler ürettiğini açıkça belirtiyor” tepkisini verdi.

Çeşme’den de çarpıcı örnekler veren Greenpeace Bakanlıkları da eleştirdi. Açıklamada “Harika bir kumsala sıralanmış şezlong ve şemsiyelerden ücret talep ediliyor. Bu alışılmış manzarayı şaşırtıcı kılan şey ise Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bu ücreti talep etmesi. Diğer taraftan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın sahil işgallerine izin vermeyeceği ve kıyıların tüm yurttaşlara açılacağı açıklaması düşündürücü.Sırası gelmişken soralım; Biz hangi bakanlığın yurttaşlarıyız? Cevabı ÇeşmePırlanta Plajı‘nın kocaman tabelasının son maddesinde buluyoruz: ‘Pırlanta Plajı özel insanlar içindir.’ 600 TL karşılığında siz de özel insanlar statüsüne kavuşabilirsiniz” dendi.