Erdoğan’ın siyasetçi ve bürokrat ağırlıklı hükümetinin şifreleri

Cumhurbaşkanı Erdoğan, TBMM’de yemin ederek, görevine başladı. Cumhurbaşkanlığına başlama törenlerinin ardından akşam da cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi dönemindeki ikinci kabinesini açıkladı.

İlk dönem kabinesinde, siyasetçi kökenli isimlere çok az yer veren Erdoğan, bu kez üç dönemlik olduğu için milletvekili olmayan isimlerin yanısıra, AKP hükümetlerinde daha önce bakan olarak görev yapan 4 ismi yeniden kabinesine aldı.

Erdoğan, 2018 seçimlerinden sonra milletvekili seçilen Abdülhamit Gül, Mevlüt Çavuşoğlu, Süleyman Soylu ve damadı Berat Albayrak’ı kabineye almıştı.

Ancak yeni kabinede milletvekili seçilen hiçbir isme yer vermedi. Bunun en önemli nedeni olarak ise 14 Mayıs seçimlerinde AKP’nin Meclis’teki sandalye sayısının 263’e gerilemesi ve komisyonlardaki temsil oranının MHP desteği olmadan kritik hale gelmesi gösteriliyor.

Oktay’ın yerine eski bakan Cevdet Yılmaz geldi

Erdoğan, Ankara Milletvekili seçilen Fuat Oktay’dan boşalan Cumhurbaşkanı Yardımcılığı’na deneyimli bir siyasetçi olan Cevdet Yılmaz’ı getirdi.

2011-2015 arasında Kalkınma Bakanlığı, 7 Haziran-1 Kasım seçimleri arasında kurulan seçim hükümetinde Başbakan Yardımcısı olarak görev yapan ekonomi kökenli bir isim olan olan Yılmaz, AKP’de Genel Başkan Yardımcılığı ve 27. Dönemde de TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanlığı yaptı. Yılmaz ile Mehmet Şimşek’in birbirlerine yakın isimler olduğu biliniyor.

Şimşek yeniden ekonominin başında
Türkiye ekonomisinin en kırılgan süreçlerinden birinin yaşandığı dönemde gidilen seçimlerin ardından, enerjisini büyük oranda ekonomik krizi aşmaya vermesi beklenen Erdoğan, başkanlık sistemine geçilmeden önce yollarını ayırdığı eski Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’i Hazine ve Maliye Bakanlığı’na getirdi.

2007’den 2018 seçimlerine kadar, AKP hükümetlerinde Maliye Bakanlığı, ekonomiden sorumlu Başbakan yardımcılığı görevinde bulunan Şimşek, ekonomi politikaları konusunda görüş ayrılığı yaşadığı Erdoğan’ın 2018’deki kabinesinde yer almadı ve AKP ile de yollarını ayırdı.

Ancak, seçimler öncesinde “düşük faiz” politikası uygulayan Erdoğan, yüksek enflasyon ve hayat pahalılığını önleyebilmek için seçimler öncesinde, piyasalara güven vermek amacıyla Şimşek’i yeniden ekonominin başına getirmek istedi.

Ancak Şimşek, “siyasete dönmeyi düşünmediğini” belirterek bu teklifi kabul etmemiş, dışarıdan destek verebileceğini ifade etmişti. Bakanlık görevini kabul eden Şimşek’in kendi ekibi ve politikalarına müdahale edilmemesi koşuluyla görevi kabul ettiği konuşuluyor.

Fidan kabinede
Erdoğan, 2010’dan bu yana MİT’in başında olan Hakan Fidan’ı ise Dışişleri Bakanlığı görevine getirdi.

MİT Müsteşarlığı döneminde başlatılan Kürt sorununun çözüm sürecinde önemli rol üstlenen Fidan, çözüm sürecinin sona ermesinin ardından 7 Haziran 2015 seçimlerinde AKP’den milletvekili adayı olmak istemiş, ancak Erdoğan buna karşı çıkınca, görevine devam etmişti.

Adalet Bakanı eski TBMM Grup Başkanvekili Tunç oldu
Adalet Bakanlığı’na ise üç dönem kuralına takıldığı için milletvekilliği sona eren, 27. Dönemde TBMM Grup Başkanvekilliği görevini üstlenen, hukuk kökenli bir isim olan eski Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç atandı.

Parlamentoda 5 dönem üst üste görev yapan az sayıdaki isimden olan Tunç, TBMM Adalet Komisyonu Başkanlığı görevinde de bulunmuştu.

Güler, Akar’ın yolundan ilerledi
İlk başkanlık dönemi kabinesinde Milli Savunma Bakanlığı görevine o dönemin Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ı getiren Erdoğan, ikinci döneminde de bu geleneğini sürdürdü.

Milletvekili olan Akar’ın yerine, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler atandı. Güler, Genelkurmay Başkanlığı’na da Akar’dan sonra gelmişti.

İçişlerine vali bakan
Erdoğan, uzun yıllardır İçişleri Bakanlığı yapan ve görev yaptığı süreçte iki kez istifadan dönen Süleyman Soylu’nun yerine ise İstanbul Valisi Ali Yerlikaya’yı getirdi.

İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi bölümü mezunu olan Yerlikaya, AKP iktidarının ilk yıllarında, İçişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliği, Sağlık Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü görevlerinde bulundu. Çeşitli illerde kaymakamlık ve valilik görevini üstlenen Yerlikaya, 2018’den bakan atanmasına kadar İstanbul Valiliği görevini yürütüyordu.

İki isim yeniden eski bakanlıklarının başında
Erdoğan’ın yeni kabinesinde üç dönem kuralına takıldığı için milletvekili adayı olmayan AKP yerel yönetimlerden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Özhaseki Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı oldu.

Özhaseki, 2016-2018 yılları arasında da aynı görevde bulunmuştu.

Uzun yıllar Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığı yaptıktan sonra parlamentoya giren ve AKP yönetiminde görev alan Özhaseki, 2019 yerel seçimlerinde Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na aday oldu.

Ancak, Kayseri’deki başarıyı yakalayamadı ve Millet İttifakı’nın adayı Mansur Yavaş’a karşı seçimi kaybetti. Özhaseki, bakan olana kadar da AKP Genel Başkan Yardımcılığı görevini yürütüyordu.

Daha önce görev yaptığı bakanlığa dönen bir başka isim ise Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak oldu. 4 dönem üst üste milletvekilliği yapan Bak, 2017-2018 yılları arasında da Gençlik ve Spor Bakanlığı görevinde bulundu.

Kabineye tek kadın bakan girdi
2018 seçimlerinden sonra kabinesinde Zehra Zümrüt Selçuk ve Ruhsar Pekcan olmak üzere iki kadın bakana yer veren Erdoğan’ın yeni kabinesinde yer alan tek kadın bakan ise Mahinur Özdemir Göktaş oldu.

Yeni kabinede Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı olarak yer alan Göktaş, 2019’dan bu yana Cezayir Büyükelçiliği görevini yürütüyordu.

Belçika doğumlu olan Göktaş, 24 Haziran 2009’da Hristiyan Demokrat çizgideki Belçika Hümanist Partisi (CDH) milletvekili seçildi.

Belçika’nın ilk başörtülü milletvekili olan Göktaş, Ermeni soykırımını tanımadığı gerekçesiyle partisinden ihraç edildi.

Ticaret Bakanlığı’na eski MÜSİAD Başkanı
Erdoğan, Ticaret Bakanlığı’na ise iş dünyasından bir ismi; Ömer Bolat’ı getirdi.

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği’nde (MÜSİAD), 4 yıl başkan yardımcılığı, 4 yıl da başkanlık yapan Bolat, AKP Merkez Karar Yönetim Kurulu’nda da bir dönem görev aldı.

Vedat Bilgin’den boşalan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na ise Cumhurbaşkanlığı Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan atandı.

Işıkhan, aynı zamanda Hacettepe Üniversitesi’nde Sosyal Hizmet Bölümü öğretim üyesiydi.

Milli Eğitim’e eski müsteşar Tekin atandı
Erdoğan, Milli Eğitim Bakanlığı’na ise daha önce bu bakanlıkta müsteşarlık görevi yapan Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Tekin’i getirdi.

2013’te Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarı olarak atanan Tekin, 2018’den itibaren ise rektörlük görevini yürütüyordu.

3 bakan yardımcısı kabinede
Bakan yardımcılığı görevlerinde bulunan üç isim ise yeni kabinede bakan olarak görev aldı.

Bakan yardımcısı olarak görev yapan İbrahim Yumaklı Tarım ve Orman, Mehmet Fatih Kacır Sanayi ve Teknoloji, Alparslan Bayraktar ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı oldu.

Erdoğan, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na ise Karayolları Genel Müdürlüğü görevinde bulunan Abdülkadir Uraloğlu’nu atadı. 2018’de Erdoğan daha önce Karayolları Genel Müdürlüğü yapan Cahit Turan’ı getirmiş, ancak bir süre sonra görevden almıştı.

Erdoğan, 14 Mayıs seçimlerinde bütün bakanların milletvekili adayı olmalarını istemesine karşın Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ile Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, aday olmamıştı.

İki ismin, yeni dönemde parlamento ve kabinede yer almak istemedikleri için aday olmadıkları kulislere yansımıştı. Ancak Ersoy ve Koca, yeni kabinede yerlerini koruyan isimler oldu.

Yeni bakanlar Çarşamba günü yemin edecek
Yeni kabinenin Salı günü Erdoğan’ın başkanlığında ilk toplantısını yapması bekleniyor.

Kabineye yeni atanan bakanlar, Çarşamba günü TBMM Genel Kurulu’nda yemin ederek görevlerine başlayacaklar. Parlamentoya giren eski bakanlar da yine aynı gün milletvekili edecek.

Kabineye giren isimler şu şekilde:

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar
Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin
Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca
Sanayi ve Tekonolij Mehmet Fatih Kacır
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı
Ticaret Bakanı Ömer Polat
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu|BBC