Filtre taktırmayan termik santraller kapatıldı

Türkiye Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ile birlikte bakanlıkta basın toplantısı düzenledi. Bakan Kurum, ülke genelinde denetimleri aralıksız olarak sürdürülen 52 kömür ve linyit yakıtlı termik santrali olduğunu belirterek, yapılan yasal düzenlemelerle 2013 yılından itibaren, termik santral tesislerine gerekli çevresel yatırımları yapmaları ve izinlerini almaları için 31 Aralık 2019 tarihine kadar süre tanındığını hatırlattı. Her bir tesisin bu süre zarfında, filtre ve baca gazı arıtma gibi çevresel yatırımları tamamlaması gerektiğini ve bunların takip edilmesi için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile birlikte müşterek bir komisyon kurulduğunu söyleyen Kurum, “Elektrik üretim tesisleri iş termin planlarını komisyonumuza sundular. Ancak bu tesislerin bir kısmının iş termin planlarında belirtilen çevre yatırımlarını tamamlamadığını tespit ettik” dedi.

Hangi santraller kapanıyor?

Bunun üzerine beş termik santralin tamamen kapatılmasına karar verildiğini söyleyen Kurum şöyle konuştu:

“Beş termik santralin tamamen, bir termik santralin ise kısmi olarak kapatılmasına karar verilmiştir. Diğer yedi santralden dördüne geçici faaliyet belgesi verilmiş, üç santral ise gerekli çevre izinlerini almışlardır. Kahramanmaraş Afşin A, Kütahya Seyitömer, Kütahya Tunçbilek, Sivas Kangal ve Zonguldak Çatalağzı termik santralleri tamamen, Manisa Soma Termik Santrali ise kısmi olarak kapatılmıştır. Burada termik santralleri; baca gazı arıtma, sürekli emisyon ölçüm sistemlerinin olmaması veya atıl durumda bulunması, atık sahasına ilişkin Bakanlığımıza sunulan raporun yetersiz olması gibi nedenlerle kapatma kararını aldık. Kısmi kapatma kararı verdiğimiz Soma Termik Santrali’nde ise iki ünitede kapatma işlemini gerçekleştirdik. Diğer dört ünite ise faaliyetlerine geçici olarak devam edecektir.”

Kapatma kararı verilen tüm santrallerde mühürleme işleminin tamamlandığını söyleyen Kurum, “Kapatılan bu santrallerin yönetimleri, gerekli çevresel yatırımlarını tamamlamadıkları sürece, bu tesislerin yeniden faaliyete geçmelerine izin verilmeyecek. Şayet çevre yatırımlarını tamamlarlarsa, bakanlığımıza müracaat ettikleri takdirde biz de gereğini yapar, uygun olanların tekrar açılması yönünde çalışmamızı gerçekleştiririz” diye konuştu.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, termik santral yöneticileriyle görüşüp görüşmediklerinin sorulması üzerine, “Şirketlerle bir görüşmemiz sağlanmamıştır. Kendileriyle yaptığımız toplantılarda çevre mevzuatına ilişkin her türlü tedbirin alınması gerektiğini bildirdik” dedi.

İşçilerin durumu ne olacak?

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez ise 13 termik santralden yedisinin üretime devam edeceğini belirterek elektrik sıkıntısı yaşanmaması için tüm önlemlerin alındığını söyledi. Dönmez, gazetecilerin çevre uyum maliyeti ve kapatılan termik santrallerdeki işçilerin durumuna ilişkin sorusunu ise şöyle yanıtladı:

“100 milyon dolarlık çevreye uyum yükümlülüğü söz konusu. Onarım izleme üniteleri yapılması, kül atıklarının depolanması gibi birçok husus var. İşçinin mağdur edilmemesi adına işletme sahipleriyle görüşüyoruz. Pozitif yaklaşımlarda söz konusu. İşçilerimizin hak hukuku neyse onun takipçisi olacağız. Bir olumsuzluk yaşanmaması için süreci yakından takip edeceğiz.”

Erdoğan düzenlemeyi onaylamamıştı

Termik santral düzenlemesi kamuoyunda yoğun tartışmalara neden olmuştu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisi AKP ve MHP’nin oylarıyla 21 Kasım 2019’da TBMM’de kabul edilen düzenlemeyi onaylamamıştı. Söz konusu düzenleme, termik santrallerin bacasına filtre takılmasını iki buçuk yıl ertelemeyi öngörüyordu. Dijital Hizmet Vergisi, Konaklama Vergisi, Değerli Konut Vergisi gibi düzenlemeleri de içeren kanun teklifi içerisinde yer alan 50’nci madde ile kömürlü termik santrallerin çevre mevzuatına uyum süresinin 31 Aralık 2019’dan 30 Haziran 2022’ye kadar uzatılması öngörülmüştü./DW Türkçe