Oylar hangi hallerde geçersiz sayılacak?
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 14 Mayıs 2023 Pazar günü yapılacak Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi’nde oyların hangi hallerde geçersiz sayılacağıni açıkladı.
Seçmenleri bilgilendirme amaçlı kamu spotları ve afişler hazırlayan YSK, geçerli ve geçersiz oylarla ilgili sıklıkla merak edilen soruların yanıtlarını paylaştı.
Buna göre seçmenlerin oylarının geçersiz olacağı haller şöyle:
“Evet” ya da “Tercih” mührünün basılmaması,
Birden fazla ittifaka, siyasi partiye veya adaya oy basılması,
Oy pusulasının bütünlüğü bozulacak şekilde yırtılması veya koparılması,
Oy pusulasının üzerine mühür dışında veya mühür yerine herhangi bir özel işaret, imza kaşesi veya parmak izi basılması,
Oy pusulasının belirgin şekilde özel olarak karalanması, çizilmesi veya işaretlenmesi
Zarftan işaret anlamı taşıyan herhangi bir madde çıkması.
Oylar nasıl sayılıyor?
YSK’nın “Seçim güvenilirliği ve şeffaflık” başlıklı kamu spotunda oyların nasıl sayıldığı anlatılıyor.
Oyların kullanılması, sayılması ve tutanağa geçirilmesinde 7 kişilik sandık kurulunun 5 üyesi, o ilçede en çok oy alan siyasi partiler tarafından belirleniyor.
Seçim sonuçları sandık kurulu tarafından tutanak altına alınıyor, tutanağın bir örneği siyasi partilere veriliyor.
Tutanağın bir örneğinin de sandığın kurulduğu yere hemen vatandaşların göreceği şekilde asılması gerekiyor.
Oyların Seçim Bilişim Sistemi’ne (SEÇSİS) girilmesi ve birleştirilmesinin de ilçe seçim kurullarında siyasi parti temsilcileri huzurunda gerçekleşmesi gerekiyor.
SEÇSİS’e girilen bu veriler YSK’ya ulaşıyor, eş zamanlı olarak seçime katılan siyasi partilerle paylaşılıyor.
‘Şeffaf, güvenilir, denetlenebilir bir seçim’
YSK, “şeffaf, güvenilir ve denetlenebilir bir seçim” için aldığı önlemleri şu şekilde sıralıyor:
Sandık kurulunun düzenlediği imzalı ve mühürlü sandık sonuç tutanağının bir sureti sandığın kurulduğu yere asılırken, birer sureti de sandık kurulunda görev yapan siyasi parti üyeleri ve müşahitlere veriliyor.
Seçim sonuçları kesinleştikten sonra tüm sandık sonuçları ve ıslak imza tutanakları YSK’nın internet adresinden vatandaşların erişimine açılıyor.
Görme engelliler nasıl oy kullanıyor?
YSK’ya göre görme engellilerin oy kullanması için özel bir şablon hazırlanıyor.
Talep etmeleri halinde sandık kurulu başkanı, akrabalarından biri veya orada bulunan herhangi bir seçmenin yardımıyla oy pusulasını mühür deliklerine gelecek şekilde hazırlanan şablona yerleştirmek suretiyle oy kullanabilecek.
Bir seçmenin birden fazla engelliye yardımcı olması ise yasak.