Viyana Eyaletinin Seçim Hakkı Avusturya vatandaşları arasında eşitsizliğe yol açıyor

Seçim Hakkı – Viyana’nın hem şehir hem de eyalet olma özel statüsü, Avusturya vatandaşları arasında eşitsizliğe yol açıyor.

Viyana’daki apartman girişlerinde asılı olan duyurulara inanılırsa, Eylül ayı sonunda yapılan Ulusal Konsey seçimlerinden bu yana Viyana’daki seçmen sayısı neredeyse %20 oranında mucizevi bir şekilde artmış görünüyor. Ancak bu durum, diğer eyaletlerden büyük bir göç yaşanması ya da vatandaşlığa geçişin ani şekilde artmasıyla açıklanmıyor. Asıl neden, Viyana Belediye Meclisi Seçim Yönetmeliği’nin duyurularında, yaklaşan Belediye Meclisi seçimleri ile eş zamanlı yapılacak 23 ilçe meclisi seçimleri arasında ayrım yapmaması.

İlçe meclisi seçimlerinde, Avusturya vatandaşlığı bulunmayan ancak Viyana’da yaşayan AB vatandaşları [kamuoyunda “AB yabancıları” olarak anılan grup] da oy kullanabiliyor. Bu grubun sayısı Viyana’da 265.000 kişi olduğu için, ilçe meclisi seçimlerinde oy kullananların sayısı, eş zamanlı yapılan Belediye Meclisi seçimlerine göre yaklaşık %20 daha fazla oluyor.

Stefan Brocza tarafından kaleme alınan ve Die Presse gazetesinde yayımlanan makaleye göre, Seçimlerden sorumlu Belediye Müdürlüğü [MA 62], seçmen listelerinin bu şekilde ilan edilmesinde bir sorun görmüyor. Yetkililer, insanların genellikle hangi seçimlerde oy kullanabileceklerini bildiklerini savunarak yanıltıcı bilgilendirme yapılmadığını düşünüyor. Oysa diğer eyaletlerde eş zamanlı seçimler yapıldığında, duyurularda oy kullanma hakkı olan seçmen grupları net bir şekilde ayrılıyor. Örneğin, Eylül 2021’de Yukarı Avusturya’da eyalet meclisi ve belediye meclisi seçimleri aynı gün yapıldığında, apartman girişlerine iki farklı seçmen listesi asılmıştı.

Viyana’da ise insanlar farkı kendiliğinden anlamalı. Umarız ki 265.000 AB vatandaşı, 27 Nisan’da sandık başına gittiklerinde hayal kırıklığına uğramaz. Ancak yine de bazılarının kendilerine verilen resmi duyuruya dayanarak sandıkta oy kullanma hakkını talep etmeye çalışması ilginç olabilir. Sonuçta apartman girişlerinde asılı resmî belgelerde, onların da oy kullanabileceği yazıyor.

Sandıkta Hayal Kırıklığı

Viyana’da seçimlerden dışlanan başka bir grup daha var ve bu durum Avusturya genelinde sadece Viyana’ya özgü. Yaklaşık 16.000 Viyanalı yurtdışı Avusturyalısı, seçimlere katılamayacak. Avusturya’nın diğer sekiz eyaletinde yaşayan yurtdışı Avusturyalıları, eyalet seçimlerinde oy kullanabiliyor. Ancak Viyana’da bu hakları yok.

MA 62’nin internet sitesinde yer alan “Viyana Belediye Meclisi seçimi bir eyalet seçimidir” açıklaması ya da Avusturya Anayasası’nın 95. maddesindeki “Eyalet seçim yasaları, Ulusal Konsey seçimlerinde geçerli olan şartlardan daha katı olamaz” hükmü bile bu durumu değiştirmiyor. Ulusal Konsey seçimlerinde yurtdışı Avusturyalıları oy kullanabiliyor. Ancak Viyana söz konusu olduğunda, 27 Nisan’daki seçim sadece bir belediye meclisi seçimi olarak kabul ediliyor ve yurtdışında yaşayan Avusturyalılar oy hakkına sahip olmuyor.

Böylece Viyanalı yurtdışı Avusturyalıları, yalnızca Belediye Meclisi seçiminden değil, ilçe meclisi seçimlerinden de dışlanıyor. Oysa Avusturya’nın diğer eyaletlerindeki yurtdışı Avusturyalıları, yalnızca belediye meclisi seçimlerinde oy kullanamıyor.

Viyana’nın, Avusturya Anayasası’nın 108. maddesi uyarınca eyalet statüsüne sahip olması tarihi açıdan anlaşılır olabilir. Ancak seçim yasaları söz konusu olduğunda, bu durum Avusturya vatandaşları arasında açık bir eşitsizlik yaratıyor.| ©DerVirgül